Aratilis (Muntingia calabura) | |
---|---|
![]() | |
An burak | |
![]() | |
An kahoy na aratilis | |
Sayantipiko na klasipikasyon ![]() | |
Kahadean: | Plantae |
Klado: | Angiosperms |
Klado: | Eudicots |
Klado: | Core eudicots |
Klado: | Rosids |
Orden: | Malvales |
Pamilya: | Muntingiaceae |
Genus: | Muntingia L. |
Espesyes: | M. calabura
|
Ngaran binomyal | |
Muntingia calabura | |
Sinonimo[1] | |
|
An Aratilis (Muntingia calabura L.) sarong tinanom na nagkakahoy. An bunga kaini birilog, mapula-pula, asin pakadakula 1-1.5 sentimetro; mahamis man, matagok asin sa laog mansana pano nin sorosaradit na pisog na madarag (0.5 sm). An burak kaini saradit, puti saka medyo mahangot an parong. Bakong darakul an sanga asin pagkakahoy niya, ini nalangkaw 7-12 metros.[2]
Ini tal na tubo sa bandang habagatan kan Mehiko, sa Caribbean, Sentral amerika, asin parteng solnopan sa Habagatan Amerika pasiring habagatan kan Peru asin Bolivia. An arapodan kaining kumon sa Ingles: Jamaican cherry, Panama berry, Singapore cherry, Bajelly tree, Strawberry tree; (Espanyol) bolaina, yamanaza, cacaniqua, capulín blanco, nigua, niguito, memizo o memiso; (Indones) kersen, talok; (Byetnames) Trứng cá (thực vật); asin sa Filipinas inaapod ining alatris, aratilis, manzanitas, sarisa.
Sinasabing an aratilis tood sa mga pakdot na daga, maasido o ma'alkaline man asin panahon na paltik. An mga pisog kaini napapalakop kan mga gamgam, paniki, asin kan iba pang mga layog-layog. Ini naglakop asin natood naman magtalubo sa mga tropikal na lugar arog kan Sur-subangan na Asya. Bilang mabubuhayon na tinanom, maray ining magkondisyon kan daga na magin bagbag sa ibang pananom pero may peligro man na madaog logod an pagtubo kan ibang tinanom.