Archigram

Αυτό το λήμμα χρειάζεται επιμέλεια ώστε να ανταποκρίνεται σε υψηλότερες προδιαγραφές ορθογραφικής και συντακτικής ποιότητας ή μορφοποίησης. Αίτιο: γλωσσικά, ξένα ονόματα, εσωτερικοί σύνδεσμοι Για περαιτέρω βοήθεια, δείτε τα λήμματα πώς να επεξεργαστείτε μια σελίδα και τον οδηγό μορφοποίησης λημμάτων.

Archigram (" Άρκιγκραμ") ήταν το όνομα μιας εξέχουσας πρωτοποριακής αρχιτεκτονικής ομάδας η οποία σχηματίστηκε τη δεκαετία του 1960 στο Λονδίνο. Αντλώντας έμπνευση από την τεχνολογία με σκοπό τη δημιουργία μιας νέας πραγματικότητας, επί μια περίπου δεκαετία οι Archigram παρουσίαζαν σταθερά και επίμονα, ακραίες φαντασιακές ιδέες και εικόνες μιας αχαλίνωτης νεωτερικότητας, υπό την μορφή υποθετικών έργων. Αφοσιωμένοι σε μια προσέγγιση τεχνολογικά εξελιγμένων δομών και υποδομών εστιασμένων στην τεχνολογία επιβίωσης, η ομάδα πειραματιζόταν με θέματα όπως οι σπονδυλωτές δομές, η κινητικότητα μέσα στο περιβάλλον, οι χωροκάψουλες και οι εικόνες μαζικής κατανάλωσης. Φορέας των ιδεών και των φαντασιών τους αποτέλεσε το -πενιχρού προϋπολογισμού- ομώνυμο περιοδικό/φυλλάδιο "Archigram", του οποίου εξέδωσαν συνολικά 9 τεύχη μεταξύ 1961 και 1970.

Οι Archigram επιθυμούσαν σθεναρά να αποτρέψουν τον Μοντερνισμό από το να μετατραπεί σε μια στείρα και 'ασφαλή' ορθοδοξία από τους οπαδούς του. Ανάμεσα στις πηγές έμπνευσης της ομάδας ήταν κατ' αρχάς τα έργα του Ρίτσαρντ Μπάκμινστερ Φούλερ ο οποίος αναρωτιόταν " αν η ανθρωπότητα έχει άραγε ελπίδες να επιζήσει διαχρονικά και επιτυχώς στον πλανήτη Γη, και αν ναι, πώς; ". Η φύση της επιρροής αυτής, η οποία έγινε αντικείμενο προβληματισμού για εκείνους, είναι εμφανής στα έργα τους, στα οποία προσπαθούν να εφεύρουν πρωτοποριακά συστήματα και μηχανισμούς ως έναν εναλλακτικό φορέα των κατοίκων του πλανήτη. Σε αντίθεση όμως με το εφήμερο των προτάσεων του Φούλερ, ο οποίος θεωρεί ότι περισσότερα πράγματα πρέπει να γίνουν με λιγότερους πόρους (λόγω των πεπερασμένων υλικών), οι Archigram βασίζουν την σκέψη τους σε ένα μέλλον ανεξάντλητων πόρων.

Μια ακόμα πηγή έμπνευσης ήταν γι'αυτούς τα σχέδια του φουτουριστή Αντόνιο Σαντ'Ελία, ο οποίος οραματιζόταν μια "μηχανοποιημένη" πόλη του μέλλοντος. Αυτό είναι ίσως και το πιο ουσιαστικό χαρακτηριστικό του κόσμου των Archigram, η διαρκής αναζήτηση μιας ουτοπίας, φτιαγμένης για να φιλοξενεί τις ανθρώπινες ανέσεις. Αυτός ο προσανατολισμός προς τις ανθρώπινες επιθυμίες, συνάδει με την στροφή που συνέβαινε την εποχή εκείνη στην κοινωνική αναπαραγωγή της αρχιτεκτονικής: Το δομημένο περιβάλλον ανακατευθύνονταν για να υπηρετήσει μια φιλελεύθερη, και όχι πλέον κεντρικά σχεδιασμένη οικονομία· να παράσχει στέγη σε καταναλωτές, και όχι πλέον σε εργάτες· να θέλξει το σώμα και όχι να το πειθαρχήσει.^[1]

Οι Archigram, τόσο μέσω της διασποράς των ιδεών και των θεωρητικών έργων τους από το Archigram magazine, όσο και μέσω της διδασκαλίας τους, επηρέασαν και ενέπνευσαν αρχιτέκτονες όπως ο Ρίτσαρντ Ρότζερς και ο Ρέντζο Πιάνο (Κέντρο Ζωρζ Πομπιντού, 1971), ο Νόρμαν Φόστερ, οι Future Systems, ο Μπερνάρ Τσουμί, η Ζάχα Χαντίντ κ.α.^[2]