Dewizy

Dewizy (tylko w l. mnogiej) – według polskiego prawa są to papiery wartościowe i inne dokumenty pełniące funkcję środka płatniczego, wystawione w walutach obcych^[1]. Nazwa pochodzi z franc. devise – „waluta”.

Dewizami mogą być:

krótkoterminowe należności
dokumenty stwierdzające istnienie zagranicznych należności u zagranicznych kontrahentów (np. papiery wartościowe pełniące funkcją płatniczą – weksle, czeki, czeki podróżne)^[2].

Dewizami nie są waluty obcych państw. Waluty obce to wartości dewizowe, chociaż w okresie PRL waluty wymienialne państw kapitalistycznych były potocznie nazywane dewizami.

Szerszym pojęciem są wartości dewizowe. Zgodnie z ustawą Prawo dewizowe są to^[3]:

zagraniczne środki płatnicze:
- waluty obce
- dewizy
złoto dewizowe i platyna dewizowa – złoto i platyna w stanie nieprzerobionym oraz w postaci sztab, monet bitych po 1850 r., a także półfabrykatów, z wyjątkiem stosowanych w technice dentystycznej; złotem dewizowym i platyną dewizową są również przedmioty ze złota i platyny zazwyczaj niewytwarzane z tych kruszców.

W czasach PRL – i potem do 1994 roku, za wartości dewizowe (nie dewizy) uważano także m.in. wystawione w walutach obcych akcje, obligacje, książeczki oszczędnościowe i inne dowody oszczędnościowe, a także walutę polską i wystawione w walucie polskiej czeki, weksle itp, jeżeli były środkiem płatniczym lub przedmiotem w obrotach dokonywanych z osobami zagranicznymi lub przedmiotem wywozu za granicę, przywozu z zagranicy lub przewozu przez terytorium Polski^[4].

↑ Obecnie obowiązujący art. 2 ust. 1 pkt 12 ustawy Prawo dewizowe z dnia 27 lipca 2002 r. Poprzednia ustawa z 1998 definiowała dewizy jako pełniące funkcję płatniczą weksle, czeki, czeki podróżnicze, akredytywy, polecenia wypłat, przekazy i inne dokumenty bankowe i finansowe płatne w walutach obcych.
↑ Sylwia Wojtera, Obowiązki związane z przywozem do kraju wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych, Koło Naukowe Prawa Finansowego Wydziału Prawa i Administracji UG, 2012 [dostęp 2014-06-28]
↑ Art. 2 ust. 1 pkt 8-13 ustawy Prawo dewizowe z dnia 27 lipca 2002 r. (Dz.U. z 2024 r. poz. 1131).
↑ Art. 6 ustawy z dnia 22 listopada 1983 r. Prawo dewizowe (Dz.U. z 1983 r. nr 63, poz. 288).

[1] Obecnie obowiązujący art. 2 ust. 1 pkt 12 ustawy Prawo dewizowe z dnia 27 lipca 2002 r. Poprzednia ustawa z 1998 definiowała dewizy jako pełniące funkcję płatniczą weksle, czeki, czeki podróżnicze, akredytywy, polecenia wypłat, przekazy i inne dokumenty bankowe i finansowe płatne w walutach obcych.

[2] Sylwia Wojtera, Obowiązki związane z przywozem do kraju wartości dewizowych lub krajowych środków płatniczych, Koło Naukowe Prawa Finansowego Wydziału Prawa i Administracji UG, 2012 [dostęp 2014-06-28]

[3] Art. 2 ust. 1 pkt 8-13 ustawy Prawo dewizowe z dnia 27 lipca 2002 r. (Dz.U. z 2024 r. poz. 1131).

[4] Art. 6 ustawy z dnia 22 listopada 1983 r. Prawo dewizowe (Dz.U. z 1983 r. nr 63, poz. 288).

[1]

[2]

[3]

[4]