Errumen

Errumen
Irudi gehiago
Xehetasunak
Honen parte	reticulorumen (en) ruminant stomach (en)
Konponenteak	tripakia
Identifikadoreak
MeSH	A13.869.804
Terminologia anatomikoa

Errumena^[1] edo zaku handia animalia hausnarkariek urdailean duten lau konpartimentuetako bat da, handiena (besteak erretikulua, omasoa eta abomasoa izanik). Aurrealdetik hestegorriarekin eta erretikuluarekin komunikatzen du, eta animaliaren barrunbe abdominalaren ezker aldean kokatzen da.

Bere bolumena aldakorra da, animalien arabera: behiarena 200 litroetaraino irits daiteke, ardiarena askoz txikiagoa izanik (10 litro ingurukoa).

Hainbat zatitan banatzen da: atrioa, zaku dortsala, zaku bentrala eta isats-zaku itsuak (ikus irudia).

Belarra eta landareak jaterakoan, hausnarkariek elikagaia irensten dute, eta hau hestegorritik errumenera iristen da. Bertan, zelulosa digeritzeko gai diren bakterioak eta beste mikroorganismo batzuk daude. Elikagaien hartzidura burutzen da, eta baita (errotazio-mugimendu bati esker) janariaren birrinketa ere. Gero janaria erretikulura (zaku txikira) pasatzen da, ore bat bihurtuz. Hortik ahora bidaltzen da (berrahoratzea), berriz mastekatua izateko eta listua eransteko.

Hurrengo etapan (hausnarketaren ostean) janaria berriro irensten da eta omasora pasatzen du, urin gastrikoak jasoz; azkenik abomasora heltzen da, hortik hestera pasatuz.

Errumenean errotazio-mugimendu bat dago, elikagaiak txikitu eta birrintzen dituena. Elikagaiak 9-12 ordu bitartean egon ohi dira errumenean. Bertan tenperatura konstantea da, eta altua (39 °C); pH 6,5 ingurukoa eta ez dago oxigenorik. Baldintza horietan errumenean dauden mikrobio anaerobioek zelulosa degradatu eta elikagaien hartzidura burutzen dute.

1. ↑ Elhuyar Hiztegia