Back Eusthenodon English Eusthenodon French Eusthenodon Italian Eusthenodon Russian Eusthenodon SIMPLE Eusthenodon Ukrainian
| Eusthenodon Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: Laat-Devoon | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||
| |||||||||
| Geslacht | |||||||||
| Eusthenodon Jarvik, 1952 | |||||||||
| Typesoort | |||||||||
| Eusthenodon wängsjöi | |||||||||
| |||||||||
| Kop van Eusthenodon wangsjoi | |||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||
| |||||||||
Eusthenodon[1] (Grieks voor 'sterke tand' - eusthenès, ἐϋσθενής, betekent 'krachtig', -odoon betekent 'tand') is een geslacht van uitgestorven tristichopteride tetrapodomorfen uit het Laat-Devoon, tussen 383 en 359 miljoen jaar oud (Frasnien tot Famennien). Het staat bekend als een kosmopolitisch geslacht met overblijfselen die zijn gevonden in Oost-Groenland, Australië, Centraal-Rusland, Zuid-Afrika, Pennsylvania en België. Vergeleken met de andere nauw verwante geslachten van de Tristichopteridae, was Eusthenodon een van de grootste kwastvinnige vissen (ongeveer tweehonderdvijftig centimeter lang) en een van de meest afgeleide tristichopteriden vergeleken met zijn naaste verwanten Cabonnichthys en Mandageria.
De grote omvang, roofzuchtige ecologie en evolutionair afgeleide kenmerken die Eusthenodon bezit, hebben waarschijnlijk bijgedragen aan zijn vermogen om de talrijke hierboven genoemde locaties over de wereld te bezetten en er te bloeien. Eusthenodon is slechts een van de vele kosmopolitische geslachten binnen de Old Red Sandstone visfaunae van het Laat-Devoon. Dat kan erop duiden dat de diversificatie van Eusthenodon en andere morfologisch vergelijkbare tristichopteriden niet werd beperkt door biogeografische barrières maar alleen door hun individuele ecologie en mobiliteit.
De meeste resten van Eusthenodon die op deze wereldwijd verspreide plaatsen zijn gevonden, bestonden uit schedelelementen terwijl complete skeletten zeldzaam zijn. Bijgevolg beperken beschrijvingen van Eusthenodon zich voornamelijk tot de complexe schedelbotten, terwijl de overige kenmerken afgeleid worden van de bekende algemene trekken van de Tristichopteridae. Johanson & Ahlberg (1997) opperen in hun revisie van nieuw sarcopterygisch materiaal dat Eusthenodon waarschijnlijk dezelfde drietandige of ruitvormige staartvin bezat met een axiale lob die enigszins naar boven is gedraaid die bekend is van andere tristichopteriden (door Johanson eusthenopteriden genoemd) samen met een driehoekige eerste rugvin.
- ↑ Fossilworks: Eusthenodon. www.fossilworks.org. Geraadpleegd op 05-10-2022.