Familia

Esti artículu necesita wikificase. Pues visitar la llista d'artículos pa wikificar. Contribúi camudando lo que seya necesario o poniendo na páxina d'alderique lo que nun conozas pa que l'autor faiga los camudamientos. (Collabora!) Nun elimines esti avisu hasta que tea fináu tol trabayu... Esti avisu púnxose'l 10 de mayu de 2012.

Familia
type of social group (en)
grupu social, grupu d'humanos, parentela (es) , institución, axente y collective agent (en)

Acordies espón Claude Levi-Strauss, la familia^[1] atopa'l so orixe nel matrimoniu, formáu de muyer, home y fios nacíos dientro la so xuntura, y los sos miembros mantiénense xuntos por llazos llegales, económicos y relixosos. Amás, establez una riestra de coses a nun facer, privilexos sexuales y una recatafila de sentimientos sicolóxicos como amor, afeutu, respetu, tremor,etc. N'oposición a esta mena de ver la familia, Radica Coomaraswamy sofita que "nun tendría de falase de familia al traviés d'una construcción formalista, nuclear, la d'home, muyer y fíos. La familia ye'l llugar onde les persones deprenden a curiar y a ser curiaos, a enfotase nos otros y a que s'enfoten n'ellos, a sofitar a los otros y a que te sofiten a ti".

Pa la socioloxía, una familia ye un conxuntu de persones xuntes por llazos de parentescu. Los llazos más bultables son de dos menes: los que s'arrrexunten al vínculu del matrimoniu -que, en dalgunes sociedaes, sólo almiten la xunión ente dos persones mentanto que n'otres ye normal la poligamia-, y los vínculos de consanguineidá, como los pas y los fíos o los llazos que rellacionen a los hermanos que tienen l'orixe nel mesmu pá. Tamién ye a estremase les families acordies al grau de parentescu ente los sos miembros:

• familia nuclear, pas y fíos (si los hai); tamién se conoz como "círculu familiar".
• familia estensa, amás de la familia nuclear, incluyese a los güelos, tíos, primos y otros parientes, seyan consanguineos o allegaos.
• familia compuesta, ye sólo pá o ma y los fíos, seyan adoptaos o tengan consanguineidá con ún de los pas.
• familia monoparental, na que'l fiu o fíos vive(n) namái con un de los pas.
• otres formes de familia: aquelles conformaes namái por hermanos, por amigos (onde'l sentiu de la pallabra familia nun tien un rispiu que ver cola consanguineidá, sinón con sentimientos como la convivencia, la solidaridá y otros),etc,los que viven xunto nel mesmu espaciu y por tiempu a esgaya.

Hai socidaes onde al dicir familia nómase a la nuclear, y otres nes que falen de la estensa. Esti significáu ye d'orixe cultural y depende del gráu de convivencia que tenga la xente colos sos parientes.

Les pareyes d'homosexuales tamién viven xuntes formando families ensin fíos, colos fíos d'una de les partes o con neños adoptaos. Estes xuntures familiares apaecieron n'occidente nes dómines de los 60 y 70. Nos 90 entamaron a facese lleis en dellos países, la mayoría europeos, qu'ufierten proteición a estes families.

1. ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: familia