Kleomedes

Kleomedo (15 a. K. - 73 p. K.)
"Cleomedis Meteora graece et latine", verko de Kleomedo, publikigita en 1605
Persona informo
Κλεομήδης
Naskonomo	Κλεομήδης
Naskiĝo	15 a. K. en Lizimakio, Trakio, Turkio
Morto	73 p. K. en Turkio
Lingvoj	antikva greka vd
Profesio
Okupo	astronomo matematikisto vd
Laborkampo	Astronomio vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
v • d • r

Kleomedes (Κλεoμήδης) aŭ Kleomedo estas aŭtoro de verko pri astronomio en greka lingvo. La verko havas la titolon "Pri la moviĝo de la ĉielaj korpoj" kaj ampleksas du librojn en antikva senco. Tiu verko estas nia nura fonto de informoj pri la aŭtoro, ĉar aliaj ne estas konservitaj.

Enhavaj kaj lingvaj indikoj probabligas, ke ĝi estas verkita meze de la 2-a jarcento p.K. La verko ŝajne servis kiel lernolibro pri astronomio por la tiamaj "universitataj" aktivecoj. Sed ĝi ŝajne ne estas kompleta resumo de la stato de la tiama astronomio. La aŭtoro skribas, ke li prenis multon de Posejdono el Apameo. Neklara estas, kial li ne uzis la eltrovojn de Ptolemeo.

Tri rimarkindaj detaloj el la enhavo:

• detala priskribo de la metodo, per kiu Eratosteno kaj Posejdono el Apameo kalkulis la ĉirkaŭmezuron de la tero (1,10 (§ 52 ktp.)).
• resumo de argumentoj por la globo-formo de la tero (1,8 (§ 40 ktp.)).
• Kleomedo mencias luneklipson, dum kiu kaj la suno kaj la luno estis samtempe videblaj ĉe la horizonto, kaj klarigas tion per refrakto fare de la aero. Eble tio estas la unua noto pri astronomia refrakto en la scienca tradicio (II, 6).
• la aŭtoro polemikas je unu loko tre forte kontraŭ Epikuro - ne nur kontraŭ ties doktrinoj, sed ankaŭ kontraŭ ties lingva stilo (2,1 (§ 86 ktp.)). Per tio Kleomedes montriĝas kiel fervora ano de la doktrinoj de la stoika skolo.