Moa

Moa Tydperk: Mioseen – Holoseen
Skelet van 'n Dinornis novaezealandiae
Wetenskaplike klassifikasie
Domein:	Eukaryota
Koninkryk:	Animalia
Filum:	Chordata
Klas:	Aves
Infraklas:	Palaeognathae
Klade:	Notopalaeognathae
Orde:	†Dinornithiformes Bonaparte, 1853[1]
Tipespesie
†Dinornis novaezealandiae Owen, 1843
Subgroepe
Sien teks
Diversiteit[2]
6 genera, 9 spesies
Sinonieme[3]
Dinornithes Gadow, 1893 Immanes Newton, 1884

Die Moas (orde Dinornithiformes) was nege spesies (in ses genusse) nievlieënde voëls wat inheems aan Nieu-Seeland was en nou uitgesterf is.^[4] Die grootste twee spesies, Dinornis robustus (Suideiland) en Dinornis novaezelandiae (Noordeiland), het sowat 3,6 m hoog geword met hulle nekke uitgestrek en het sowat 230 kg geweeg.^[5] Die kleinste spesies, die bosmoa (Anomalopteryx didiformis), was omtrent so groot soos 'n hedendaagse kalkoen.^[6]

Ramings van die hoeveelheid moas teen die tyd dat Polinesiese setlaars hulle omstreeks 1300 in Nieu-Seeland gevestig het, wissel van sowat 58 000^[7] tot sowat 2,5 miljoen.^[8]

Moas word tradisioneel by loopvoëls ingedeel.^[4] Hulle naaste verwante, het egter uit genetiese studies geblyk, is die vlieënde Suid-Amerikaanse tinamoes, wat eens beskou is as 'n sustersgroep van die loopvoëls.^[9] Die nege spesies moas was die enigste vlerklose voëls. Hulle was die grootste aarddiere en oorheersende plantvreters in Nieu-Seeland se woude, struiklande en subalpynse ekostelsel tot met die aankoms van die Maori's, en is net deur die Haastarend gejag. Die moas het binne 100 jaar ná die mens se vestiging in Nieu-Seeland uitgesterf, hoofsaaklik omdat hulle te veel gejag is.^[7]

1. ↑ Brands, S. (2008)
2. ↑ Stephenson, Brent (2009)
3. ↑ Brodkob, Pierce (1963). "Catalogue of fossil birds 1. Archaeopterygiformes through Ardeiformes". Biological Sciences, Bulletin of the Florida State Museum. 7 (4): 180–293. Besoek op 30 Desember 2015.
4. ↑ ^{4,0 4,1} OSNZ (Januarie 2009). "New Zealand Recognised Bird Names (NZRBN) database". Ornithological Society of New Zealand Inc. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 April 2015. Besoek op 14 Februarie 2011.)
5. ↑ Davies, S.J.J.F. (2003). "Moas". Grzimek's Animal Life Encyclopedia (2) 8 Birds I Tinamous and Ratites to Hoatzins. Ed. Hutchins, Michael. Farmington Hills, MI: Gale Group. 95–98. ISBN 978-0-7876-5784-0. 
6. ↑ "Little bush moa | New Zealand Birds Online". nzbirdsonline.org.nz. Besoek op 24 Julie 2020.
7. ↑ ^{7,0 7,1} Perry, George L.W.; Wheeler, Andrew B.; Wood, Jamie R.; Wilmshurst, Janet M. (1 Desember 2014). "A high-precision chronology for the rapid extinction of New Zealand moa (Aves, Dinornithiformes)". Quaternary Science Reviews. 105: 126–135. Bibcode:2014QSRv..105..126P. doi:10.1016/j.quascirev.2014.09.025. Besoek op 22 Desember 2014.
8. ↑ Latham, A. David M.; Latham, M. Cecilia; Wilmshurst, Janet M.; Forsyth, David M.; Gormley, Andrew M.; Pech, Roger P.; Perry, George L. W.; Wood, Jamie R. (Maart 2020). "A refined model of body mass and population density in flightless birds reconciles extreme bimodal population estimates for extinct moa". Ecography (in Engels). 43 (3): 353–364. doi:10.1111/ecog.04917. ISSN 0906-7590.
9. ↑ Phillips, Matthew J.; Gibb, Gillian C.; Crimp, Elizabeth A.; Penny, David (2010). "Tinamous and Moa Flock Together: Mitochondrial Genome Sequence Analysis Reveals Independent Losses of Flight among Ratites". Systematic Biology. 59 (1): 90–107. doi:10.1093/sysbio/syp079. PMID 20525622.