Mpemba-efiko

La Mpemba-efiko aŭ Mpemba-paradokso estas tiu observado, ke en specifaj cirkonstancoj, la pli varma akvo frostas pli rapide ol la malvarma.

La nomo devenas de la re-malkovranto de la efiko, la tanzania lernejano Erasto B. Mpemba. Lia klaso eksperimentis dum lerneja horo pri frostiĝo en 1963, kiam li spertis tiun interesaĵon. En 1969, Mpemba kaj D-ro Osborne kune publikigis la observojn.

Oni tiel klarigas la aferon:

• diferenca difino de la frostiĝo (ĉu jam la surfaca glaciiĝo signifas frostiĝon aŭ nur estiĝon de glacibloko?)
• vaporigado, reduktiĝo de la glaciiĝanta maso
• konvekto
• insula efiko de la frostiĝo
• efiko de bolado liberiganta gasojn
• trofrostiĝo

La efikon jam observis antikvaj sciencistoj kiel Aristotelo, Francis Bacon kaj René Descartes.