Neuma

Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). Ako se pravilno ne potkrijepe pouzdanim izvorima, sporne rečenice i navodi mogli bi biti izbrisani. Pomozite Wikipediji tako što ćete navesti validne izvore putem referenci te nakon toga možete ukloniti ovaj šablon.

Neume (nije sigurno da li riječ potiče od grč. neuma - znak ili od grč. pneuma - dah) su prvi pismeni znakovi u muzici.

Javile su se u 8. vijeku, označavali su akcente, a izgledom su podsjećale na strelice.

Razvoj neuma je bio dug i spor. Postepeno su se akcentima počeli dodavati i drugi znakovi - tačkice i kukice. Zatim se uvodi i dijastematska notacija: neume koje su se uvijek upisivale iznad teksta. Vremenom su se ti znakovi počeli pisati nekad više, a nekad niže u odnosu na tekst, da bi se bolje opisao tok melodijske linije.

Kasnije se dodaju i tzv. ritmički znaci koji su pjevače pobliže upućivali u način interpretiranja. Tako je npr. slovo c iznad neume označavalo ubrzanje tempa (c = celeriter) a slovo t usporavanje (t = tenere).

Veliku prekretnicu čini i dodavanje prvo crvene crte (označavala je ton f a zapravo je fiksirala tri tona: jedan na crti, jedan iznad i jedan ispod nje) a potom i žute (ton c) i crne između njih (ton a).

Kasnije će veliku prekretnicu u notaciji izvršiti Guido D'Arezzo na samom početku 11. vijeka.