Osteodermo

Os osteodermos ou osteodermas son depósitos óseos que forman escamas, placas ou outras estruturas no derma da pel dalgúns animais. Os osteodermos encóntranse en moitos grupos de réptiles e anfibios existentes ou extintos, como os lagartos, crocodilianos, ras, temnospóndilos (anfibios primitivos extintos), varios grupos de dinosauros (singularmente os anquilosauros e estegosaurios), fitosauros, aetosauros, placodontos e hupehsuquios (réptiles mariños con posibles afinidades cos ictiosauros).

Os osteodermos son pouco comúns en mamíferos, pero aparecen tamén en moitos xenartros (armadillos e nos extintos gliptodontos e preguiceiros terrestres). Os osteodermos evolucionaron de forma claramente independente en moitas liñaxes distintas, e estas variadas estruturas deben considerarse análogos anatómicos e non homólogos, e non necesariamente indican monofilia. En moitos casos, os osteoermos poden funcionar como armaduras defensivas. Os osteodermos están compostos de tecido óseo, e derivan dunha poboación de células da crista neural de tipo escleroblasto durante o desenvolvemento embrionario do organismo. A poboación de células da crista neural escleroblásticas ten algunhas características homólogas asociadas co derma.^[1]

Os osteodermos dos modernos crocodilianos están moi vascularizadas e poden funcionar como armadura ou como intercambiadores de calor, permitindo que estes grandes réptiles aumenten ou baixen rapidamente a súa temperatura. Outra función é neutralizar a acidose causada por estar mergullados durante longos períodos de tempo, o que produce unha acumulación de dióxido de carbono no sangue. O calcio e o magnesio no óso dérmico liberan ións alcalinos á corrente sanguínea, actuando como un tampón químico contra a acidificación dos fluídos corporais.^[2]

1. ↑ Vickaryous, Matthew K.; Sire, Jean-Yves (2009-04-01). "The integumentary skeleton of tetrapods: origin, evolution, and development". Journal of Anatomy (en inglés) 214 (4): 441–464. ISSN 1469-7580. PMC 2736118. PMID 19422424. doi:10.1111/j.1469-7580.2008.01043.x. 
2. ↑ "Antacid armour key to tetrapod survival". ABC Science. Consultado o 6 March 2017.