Palaeonisciformes Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: Laat-Siluur tot Laat-Krijt | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Rhadinichthys | |||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||
| |||||||||
Orde | |||||||||
Palaeonisciformes Hay, 1902 | |||||||||
Palaeoniscus macropomus | |||||||||
Afbeeldingen op Wikimedia Commons | |||||||||
Palaeonisciformes op Wikispecies | |||||||||
|
De Palaeonisciformes[1][2] zijn een uitgestorven, langlevende groep straalvinnige oerbeenvissen uit de klasse Actinopterygii. De Palaeonisciformes sensu lato verschenen voor het eerst in het fossielenbestand in het Laat-Siluur en voor het laatst in het Laat-Krijt. De naam is afgeleid van de Oudgriekse woorden παλαιός (palaiós, oud) en ὀνίσκος (oniskos, 'kabeljauwvis' of pissebed), waarschijnlijk met betrekking tot de structuur van de schubben van de vissen, vergelijkbaar met de uitwendige pantsering van pissebedden.
In een vroege interpretatie van de groep worden de Palaeonisciformes onderverdeeld in twee onderorden: Palaeoniscoidei (omvat Palaeoniscum en fossiele taxa die er in grote lijnen hetzelfde uitzien) en Platysomoidei (omvat Platysomus en andere vroege actinopterygiërs met een hoog lichaam). Deze groepen worden tegenwoordig als parafyletisch beschouwd. In cladistische zin zouden Palaeonisciformes sensu stricto alleen moeten verwijzen naar Palaeoniscum uit het Perm, het taxon dat de naam geeft, en alle andere taxa die op dezelfde lijn als Palaeoniscum vallen.
Daarnaast wordt de term Palaeopterygii ('oude vinnen') soms gebruikt om fossiele en nog bestaande actinopterygiërs te groeperen die noch lid zijn van de monofyletische Neopterygii noch van de eveneens monofyletische Cladistia. Net als de Palaeonisciformes sensu lato zijn de Palaeopterygii ook een parafyletische groep.