Risin

Protein gwenwynig yw risin a ddaw o'r planhigyn trogenllys (Ricin communis). Gwneir y gwenwyn o'r gwastraff a gynhyrchir wrth brosesu hadau'r trogenllys ("hadau castor"). Gall y gwenwyn bod ar ffurf powdwr, erosol, neu beled, a gellir mynd i mewn i'r corff trwy ei fwyta, ei anadlu, neu drwy bigiad.^[1] Mae'n bosib i risin effeithio ar y corff trwy fwyta hadau'r trogenllys yn unig, ond gan amlaf mae angen creu risin yn fwriadol i'w alluogi i wenwyno pobl.^[2]

Mae risin yn atal celloedd y corff rhag creu proteinau sydd eu hangen arnynt, ac felly mae'r celloedd yn marw. Yn y bôn gall hyn yn effeithio ar yr holl corff, gan achosi marwolaeth.^[2] Dim ond dos o 500 microgram sydd angen i risin fod yn angheuol i fod dynol.^[1]

1. ↑ ^{1.0 1.1} Mosby's Medical Dictionary (St Louis, Missouri, Mosby Elsevier, 2009 [wythfed argraffiad]), t. 1630. ISBN 978-0323052900
2. ↑ ^{2.0 2.1} Gwall cyfeirio: Tag <ref> annilys; ni roddwyd testun ar gyfer 'ref' o'r enw CDC