Back سبيل Arabic Sabil German Σεμπίλ (κρήνη) Greek Sabil (fountain) English Sabil Spanish Sebil French סביל HE Sebil Italian Sebil (air pancut) Malay Сабиль Russian
.jpg)
Sabil lub sebil[1] (arab. سبيل transkrybowane sabīl, tur. sebil) – studnia publiczna w tradycyjnej architekturze islamskiej przyjmująca postać pawilonu lub budynku, w którym woda jest swobodnie wydawana członkom społeczeństwa przez pracownika za okratowanym oknem. Termin ten jest czasami używany również w odniesieniu do prostych bezzałogowych fontann z kranem do wody pitnej[2].
Otrzymywanie wody z sabilu było bezpłatne dla członków społeczeństwa i finansowane z dochodów lub charytatywnego funduszu islamskiego wakf[3][4][5], dostarczonego lub ustanowionego przez patrona, który zlecił budowę. Przekazywanie pieniędzy na budowę takich obiektów było uważane za akt pobożności, a ufundowanie wielu takich studni uznawano za znak rozpoznawczy dobroczynnego władcy[6][7].
Z historycznego punktu widzenia takie budynki są strukturami o znaczeniu zarówno cywilnym, jak i religijnym w miastach muzułmańskich, przede wszystkim w miastach Imperium Osmańskiego[4][8] i sułtanacie mameluków[5].
- ↑ sabil, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-02-17].
- ↑ Petersen, Andrew (1996). Dictionary of Islamic Architecture. New York: Routledge. pp. 254. ISBN 0415213320.
- ↑ Williams, Caroline (2008). Islamic Monuments in Cairo: The Practical Guide (6th ed.). Cairo: American University in Cairo Press. ISBN 9789774162053.
- ↑ a b Kuban, Doğan (2010). Ottoman Architecture. Woodbridge, Suffolk, UK: Antique Collectors’ Club. ISBN 9781851496044.
- ↑ a b Behrens-Abouseif, Doris (2007). Cairo of the Mamluks: A History of Architecture and Its Culture. Cairo: The American University in Cairo Press. ISBN 9789774160776.
- ↑ A|Z ITU JOURNAL OF THE FACULTY OF ARCHITECTURE [online], www.az.itu.edu.tr [dostęp 2024-02-17].
- ↑ http://www.pages.drexel.edu/~cfh27/Jerusalem/Ottoman_Sabils_of_Jerusalem.pdf.
- ↑ Sumner-Boyd, Hilary; Freely, John (2010). Strolling Through Istanbul: The Classic Guide to the City. New York: Tauris Parke Paperbacks. ISBN 9781848851542.