Sarkoma

Sarkoma
XBT-10-KM	C49
XBT-9-KM	171.9[1], 171[1]
XBT-O	8800/3
MeSH	D012509
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Sarkoma^[2] — bədxassəli şişdir, mezenximal (birləşdirici toxuma) mənşəli hüceyrələrdən yaranan xərçəng növüdür.^[3] Birləşdirici toxuma sümük, qığırdaq, əzələ, yağ, damar və ya digər struktur toxumaları əhatə edən geniş bir termindir və sarkomalar bu toxumaların hər hansı birində yarana bilər.^[3][4] Nəticədə, şişin yarandığı xüsusi toxuma və hüceyrə növünə görə təsnif edilən sarkomanın bir çox alt növləri var.^[5]

Sarkomalar ilkin birləşdirici toxuma şişləridir, yəni birləşdirici toxumalarda yaranır.^[6] Bu, bədənin başqa yerindən (məsələn, ağciyər, döş toxuması və ya prostat vəzi) xərçəngin birləşdirici toxumaya yayıldığı zaman meydana gələn ikincil (və ya "metastatik") birləşdirici toxuma şişlərindən fərqlidir.^[7] Sarkomalar, yarandıqları hüceyrə növünə görə təsnif edilən beş fərqli xərçəng növündən biridir.^[8] Sarkoma sözü yunanca σάρκωμα sözündən götürülmüşdür, 'ətli ifrazat və ya maddə' mənasını verir.^[9][10]

Klassik xərçəngdən fərqli olaraq daha tez və qısa müddət ərzində inkişaf edir. Xüsusən də, uşaqlıqda birləşdirici və əzələ toxumalarının daha aktiv böyüməsi səbəbindən uşaqlarda daha tez-tez residivlərə səbəb olur. Ölüm sayına görə bədxassəli xəstəliklər arasında xərçəngdən sonra ikinci yeri tutur.^[10]

1. ↑ ^{1 2} Disease Ontology (ing.). 2016.
2. ↑ F. Y. Talıbov, N. T. Zamanov, G. R. Ələkbərova, N. R. Abdullayeva. Revmatologiya (Terminlər, anlayışlar). Bakı, "Elm və təhsil", 2022.
3. ↑ ^{1 2} Tobias J. Cancer and its Management (Seventh). Chichester, West Sussex, PO198SQ, UK: John Wiley & Sons, Ltd. 2015. 446. ISBN 978-1-118-46875-3.
4. ↑ DeVita Jr V. DeVita, Hellman and Rosenberg's Cancer: Principles & Practice of Oncology (10th). Philadelphia, PA: Wolters Kluwer Health. 2015. 1241–1313. ISBN 978-1-4511-9294-0.
5. ↑ Amin MB. AJCC Cancer Staging Manual, Eight Edition. Chicago, IL: Springer International Publishing AG Switzerland. 2017. 471–548. ISBN 978-3-319-40617-6.
6. ↑ Tobias J. Cancer and its Management (Seventh). Chichester, West Sussex, PO198SQ, UK: John Wiley & Sons, Ltd. 2015. 446. ISBN 978-1-118-46875-3.
7. ↑ "Metastatic Cancer". National Cancer Institute (ingilis). 2015-05-12. 2017-04-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-03-22.
8. ↑ "Defining Cancer". National Cancer Institute. 17 September 2007. 25 June 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 June 2014.
9. ↑ σάρκωμα.
10. ↑ ^{1 2} Петерсон Б. Е. Онкология (учебник для мед. ин-тов). — М.: Медицина, 1980. — 447 с.