Stranraer

Stranraer

Math	tref, bwrdeistref fach
Poblogaeth	10,320
Daearyddiaeth
Lleoliad	Inch
Sir	Dumfries a Galloway
Gwlad	Yr Alban
Cyfesurynnau	54.9014°N 5.035°W
Cod SYG	S20000302, S19000331
Cod OS	NX059606
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Tref a phorthladd yn awdurdod unedol Dumfries a Galloway, yr Alban, yw Stranraer^[1] (Gaeleg yr Alban: An t-Sròn Reamhar;^[2] Sgoteg: Stranrawer).^[3]

Y ddinas agosaf ydy Glasgow sy'n 118 km i ffwrdd.

Mae Stranraer yn gorwedd ar gilfach môr Loch Ryan. I'r gorllewin mae bryniau isel hir Rinnau Galloway (Rinns of Galloway) yn ei chysgodi. Mae priffyrdd yn cysylltu'r dref â Girvan ac Ayr i'r gogledd a Newton Stewart a Dumfries i'r dwyrain. O'r porthladd mae gwasanaethau llong fferi yn cysytllu'r dref a Belffast, Gogledd Iwerddon. O borthladd Cairnryan, ar lan Loch Ryan tua 5 milltir o'r dref, mae gwasanaeth fferi arall yn rhedeg i Larne, Gogledd Iwerddon. Dyma ganolfan weinyddol Gorllewin Galloway.^[4]

Tua 6 milltir i'r de-ddwyrain o Stranraer ceir pentref Dunragit a Rhos Dunragit. Credir fod yr enw Dunragit yn tarddu o'r enw Din Reged ("Caer Reged") a oedd yn ganolfan bwysig yn nheyrnas Rheged, un o deyrnasoedd Brythonaidd yr Hen Ogledd.

Yng Nghyfrifiad 2011 roedd gan ardal adeiledig Stranraer boblogaeth o 10,590.^[5]

1. ↑ British Place Names; adalwyd 16 Ebrill 2022
2. ↑ Gwefan Ainmean-Àite na h-Alba Archifwyd 2020-03-20 yn y Peiriant Wayback; adalwyd 16 Ebrill 2022
3. ↑ "Names in Scots", Centre for the Scots Leid; adalwyd 16 Ebrill 2022
4. ↑ http://www.bbc.co.uk/news/uk-scotland-south-scotland-15780705
5. ↑ City Population; adalwyd 16 Ebrill 2022