Swastika

Die swastika, 卐 of 卍, is 'n simbool wat vandag in die Weste hoofsaaklik bekend is vanweë die gebruik daarvan deur die Naziparty.^[1] Dit is 'n antieke godsdiensikoon in verskeie Eurasiese kulture. Dit word gebruik as 'n simbool van goddelikheid en spiritualiteit in Indiese gelowe, insluitende Hindoeïsme, Boeddhisme en Djainisme.^{[2][3][4][5][6]} Die simbool is gewoonlik in die vorm van 'n kruis, waarvan die arms ewe lank is en reghoekig op mekaar lê. Elke arm is in die middel teen 'n reghoek gebuig.^[7][8]

In die Westerse wêreld was dit tot in die 1930's 'n simbool van gunstigheid en goeie geluk.^[9] Toe het die Duitse Naziparty 'n kloksgewyse vorm daarvan as embleem van die Ariese ras begin gebruik. Weens die Tweede Wêreldoorlog en die Holocaust verbind die Weste dit nou steeds met nazisme en antisemitisme.^[10][11] Dit word nou beskou as simbool van wit heerskappy^[12][13] of bloot boosheid.^[14][15]

As gevolg daarvan is die gebruik van die swastika in sommige lande, insluitende Duitsland, verbode. Dit bly egter 'n simbool van goeie geluk en vooruitgang in Hindoeïstiese, Boeddhistiese en Djainistiese lande soos Nepal, Indië, Mongolië, Sri Lanka, China en Japan. Dit word ook algemeen gebruik in Hindoeïstiese huwelikseremonies en Divali-vierings.

Die woord "swastika" kom van Sanskrit स्वस्तिक swastika, "bevorderlik vir welsyn".^[16][6] In Hindoeïsme word die klokgewyse simbool, wat regs wys (卐), "swastika" genoem en simboliseer dit surya ("son"), vooruitgang en goeie geluk, terwyl die antikloksgewyse simbool, wat links wys (卍), sauwastika genoem word en die nag simboliseer, asook die tantriese aspekte van die godin Kali.^[6] In Djainisme is dit die simbool van suparshvanatha, die sewende van 24 spirituele leerstellings, en in Boeddhisme simboliseer dit die gunstige voetspore van die Boeddha.^[6][17][18]

In verskeie groot Indo-Europese godsdienste simboliseer die swastika weerligstrale wat die god van die donderweer en koning van die gode verteenwoordig, soos Indra in Vediese Hindoeïsme, Zeus in die antieke Griekse godsdiens, Jupiter in die antieke Romeinse godsdiens en Thor in die antieke Germaanse godsdiens.^[19] Die simbool word aangetref in die argeologiese oorblyfsels van die Indusvallei-^[20] en Samarrabeskawing, sowel as in vroeë Bisantynse en Christelike kuns.^[5]

Dit is in verskeie Europese tale bekend as die fylfot, gammadion, tetraskelion of cross cramponnée ('n term in Anglo-Normaanse heraldiek); Duits: Hakenkreuz; Frans: croix gammée; Italiaans: croce uncinata. In Mongools word dit хас (chas) genoem en hoofsaaklik op seëls gebruik. In Chinees word dit 卍字 (wànzì) genoem, wat beteken "simbool van alle dinge", in Japannees word dit manji uitgespreek, in Koreaans manja (만자) en in Viëtnamees vạn tự / chữ vạn.

Agting vir die swastikasimbool in Asiatiese kulture, in teenstelling met die stigma wat in die Weste daaraan kleef, het al tot misverstande en verkeerde vertolkings gelei.^[9][21]

1. ↑ "How the world loved the swastika – until Hitler stole it". BBC News (in Engels (VK)). 23 Oktober 2014. Besoek op 11 Januarie 2022.
2. ↑ Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Sullivan2001p216
3. ↑ Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named snodgrass82
4. ↑ Cort, John E. (2001). Jains in the World: Religious Values and Ideology in India. Oxford University Press. p. 17. ISBN 978-0-19-513234-2 – via Google Books.
5. ↑ ^{5,0 5,1} Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named p.97
6. ↑ ^{6,0 6,1 6,2 6,3} Swastika: SYMBOL, Encyclopædia Britannica (2017)
7. ↑ Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named MigSym
8. ↑ Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named CambDict
9. ↑ ^{9,0 9,1} Campion, Mukti Jain (23 Oktober 2014). "How the world loved the swastika – until Hitler stole it". BBC News Magazine.
10. ↑ Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named holocaust2009
11. ↑ Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named wiener463
12. ↑ Stollznow, Karen (2020). On the Offensive: Prejudice in Language Past and Present. Cambridge University Press. p. 134. ISBN 978-1-108-49627-8.
13. ↑ Langman, Lauren; Lundskow, George (2016). God, Guns, Gold and Glory: American Character and its Discontents. BRILL. p. 89. ISBN 978-90-04-32863-1.
14. ↑ Lander, Janis (2013). Spiritual Art and Art Education. Routledge. p. 28. ISBN 978-1-134-66789-5.
15. ↑ Wagoner, Brady (2009). Symbolic Transformation: The Mind in Movement Through Culture and Society. Routledge. p. 13. ISBN 978-1-135-15090-7.
16. ↑ Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named etymology
17. ↑ Verwysingfout: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named silverblatt109
18. ↑ Pant, Mohan; Funo, Shūji (2007). Stupa and Swastika: Historical Urban Planning Principles in Nepal's Kathmandu Valley. National University of Singapore Press. p. 231. ISBN 978-9971-69-372-5.
19. ↑ Greg, Robert Philips (1884). On the Meaning and Origin of the Fylfot and Swastika. Nichols and Sons. pp. 6, 29.
20. ↑ "Faience button seal". Faience^{[dooie skakel]} button seal (H99-3814/8756-01), met 'n swastikamotief op die vloer van kamer 202 (sloot 43).
21. ↑ Heller, Steven (2008). The Swastika: Symbol Beyond Redemption?. New York: Allworth Press. ISBN 978-1-58115-507-5.