Tabaco

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Tabaco
Plantas de tabaco.
Clasificación scientifica
Reino: Plantae División: Magnoliophyta Clase: Magnoliopsida Orden: Solanales Familia: Solanaceae Chenero: Nicotiana
Especies
N. acuminata N. alata N. attenuata N. clevelandii N. excelsior N. forgetiana N. glauca N. glutinosa N. langsdorffii N. longiflora N. obtusifolia N. paniculata N. plumbagifolia N. quadrivalvis N. repanda N. rustica N. suaveolens N. sylvestris N. tabacum N. tomentosa Ref: ITIS 30562

O tabaco (Nicotiana spp. en clasificación cientifica) ye una planta d'a familia d'as Solanaceae d'1 a 3 metros d'altaria, de fuellas dica os 50 cm de largaria y de forma eliptica. O tabaco procede d'America tropical, an ya yera conoixito, cautivato y emplegato por os indichenas antis d'a conquiesta espanyola, que estendilló o suyo consumo y producción arredol d'o mundo. Actualment ye cultivato en rechions de clima tropical y en rechions de clima templato.

As suyas fuellas ixutas s'emplegan como una droga legal amplament estendillata arredol d'o mundo. Entre os suyos compuestos ye present un alcaloide dito nicotina, lo cual da nombre a la planta, que ye en as fuellas en proporcions variables (dende menos de l'1% dica o 12%). A resta ye o dito gudrón, una substancia escura y rasinosa composata por cuantos achents quimicos, muitos d'os cuals se cheneran como resultato d'a combustión d'o tabaco (cianuro d'hidrocheno, monoxido de carbonio, dioxido de carbonio, oxido de nitrocheno y amoniaco entre d'atros).

L'adicción a o tabaco ye conoixida como tabaquismo, estando una forma de drogadicción per o que a suya venda y consumo ye prohibiu en muitos países entre éls menors de 18, 20 u 21 anyos, como en Espanya y per extensión en Aragón. O suyo consumo ye en aumento en os países en vías de desarrollo, prencipalment per la encorporación d'a muller a lo suyo consumo, mientres que en países mas desarrollaus ye estancau u mesmo en disminucion.

O suyo consumo y producción han orichinau una potent industria que produz, procesa y vende tabaco. As prencipals interpresas dedicadas a la industría d'o tabaco son muito poderosas y influyents, cualques d'as mas conoixidas son Philip Morris, British American Tobacco, Altria, Japan Tobacco u Imperial Brands. En Espanya estió muito popular Tabacalera Espanyola, Altadis dimpués d'a suya fusión con a francesa Seita y hue integrada en Imperial Brands.