Vigilantizm (Uyanıklık, nöbetçilik, teyakkuz ya da kanunsuzluk), bazı kurum, kişi veya grupların, yasal yetkili olmadığı hâlde suç olarak algıladıkları durumlara soruşturma, cezalandırma ve infaz etme gibi eylemleri de içerebilecek bir şekilde müdahale etmeleri durumunu ifade eder.[1][2]
Vigilante (İntikamcı), kanunsuzluğu uygulayan veya buna katılan; görevi olmadan kamu güvenliğini ve cezalandırıcı adaleti üstlenen kişidir.
Resmi bir adalet sisteminin henüz kurulmadığı veya ilkel polis teşkilatının yaygın suç karşısında yetersiz kaldığı bölgelerde, vatandaşların suçla mücadele etmek ve düzenin olmadığı yerlerde düzen sağlamak için bir araya gelmeleri yaygın bir durumdu. Gayri resmi olarak örgütlenmiş, durumdan vazife çıkaran bu gruplar, kurumsal adaletin var olmamasından doğan boşluğu doldurmaya çalıştıklarında linç gibi eylemler meydana gelmiştir.