Weltwirtschaftskrise

As Wältwirtschaftskrise bezäichnet mä e diefi Wirtschaftskrise, wo die ganzi Wält packt. Es isch e konjunkturells Fenomeen, wo mä nume in marktwirtschaftlige Süsteem cha beobachte. Zu iire Kennzäiche ghööre Finanzkrise, Bankekrise, Deflazioon, e Verchliinerig vo dr Wirtschaftsläistig uf dr ganze Wält, e hoochi Zaal vo Insolwänze vo Undernääme und e hoochi Aarbetsloosikäit.

Wältwirtschaftskrise git s sit em 19. Joorhundert.^[1] As die erste Wältwirtschaftskrise wird üübligerwiis die vo 1857 aagluegt. Denn isch dr sogenannti Gründerbuum choo und druf die Groossi Depressioon vo 1873 bis 1896, wo men ere z Dütschland au d Gründerkrise säit. Aber wemm mä äifach Wältwirtschaftskrise säit, mäint mä mäistens d Krise vo de 1930er Joor, wo mit em Börsechrach vo 1929 aagfange het und bis hüt die schwersti und folgeriichsti Wirtschaftskrise gsi isch. Wäge de soziale Brobleem, wo si verursacht het, wird si as e wichdigi Mitursach für s Entstoo vo dr nazionalsozialistische Diktatur und für s Sterkerwärde vo de faschistische Bewegige über Dütschland uuse aagluegt. Noch em Zwäite Wältchrieg isch e wältwiti Ufschwungfaase choo, wo as dr Noochchriegsbuum bis zu de Ölkrise vo de 1970er Joor duurt het.^[2] D Wältwirtschaftskrise vo 2007 aa, wo mit dr Finanzkriise vo 2007 aagfange het, het die grösste sozioökonomische Probleem sit de 1930er Joor verursacht.

1. ↑ Werner Plumpe: Wirtschaftskrisen. Geschichte und Gegenwart. Beck, Münche 2010.
2. ↑ Dr Eric Hobsbawm bezäichnet die Era as s „goldige Zitalter vom Kapitalismus“ (Eric Hobsbawm: Das Zeitalter der Extreme. Weltgeschichte des 20. Jahrhunderts. Münche 1998, S. 324–362.)