Nasionaal-Sosialistiese Duitse Arbeidersparty

Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei
NSDAP
Simbool van die NSDAP
Leier	Karl Harrer (1919–1920 / DAP) Anton Drexler (1920–1921) Adolf Hitler (1921–1945) Martin Bormann (1945)
Slagspreuk	Een volk, een ryk, een leier (nie-amptelik)
Gestig	24 Februarie 1920
Ontbind	8 Mei 1945
Voorafgegaan deur	Duitse Arbeidersparty
Opgevolg deur	Geen (verbied) Ideologieë voortgegaan deur Neo-Nazisme
Nuusbrief	Völkischer Beobachter
Hoofkwartier	München, Beiere
Studentevleuel	Nationalsozialistischer Deutscher Studentenbund
Jeugvleuel	Hitlerjugend (HJ) Deutsches Jungvolk (DJ) Bund Deutscher Mädel (BDM)
Ideologie	Nasionaal-Sosialisme (Nazisme), fascisme, Duitse nasionalisme, Antisemitisme
Amptelike kleure	Bruin, swart, wit en rooi

Die Nasionaal-Sosialistiese Duitse Arbeidersparty (Duits: Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei, NSDAP) en algemeen bekend as die Nazi-party, was 'n regse radikale politieke party in Duitsland tussen 1919 en 1945. Dit was eers bekend as die Duitse Arbeidersparty voordat die naam in 1920 verander is.

Die party se laaste leier, Adolf Hitler, is aangestel as die rykskanselier deur president Paul von Hindenburg in 1933. Hitler het vinnig 'n totalitêre bewind daargestel,^[1][2][3][4] wat as die Derde Ryk bekend gestaan het.

Die Nazi Party het ontstaan uit die Duitse nasionalistiese, rassistiese en populistiese Freikorps paramilitêre kultuur, wat teen die kommunistiese opstande in Duitsland na die Eerste Wêreldoorlog geveg het.^[5] Die party is gestig om werkers van die kommunisme af weg te trek na die volksnasionalisme.^[6] Aanvanklik het die Nazi-politieke strategie gefokus op anti-groot sake, anti-burgerlike en anti-kapitalistiese retoriek, hoewel dit later afgewater is om die steun van sakeleiers te verkry, en in die dertigerjare het die party se belangrikste fokus verskuif na antisemitiese en anti-marxistiese temas.^[7]

Pseudowetenskaplike rassistiese teorieë was sentraal in die Nazisme, wat tot uiting kom in die idee van 'n 'volksgemeenskap' (Volksgemeinschaft). ^[8] Die party was daarop gemik om 'rasgewenste' Duitsers as nasionale kamerade te verenig, terwyl diegene uitgesluit word wat beskou word as politieke andersdenkendes, liggaamlik of intellektueel minderwaardig, of as 'n vreemde ras (Fremdvölkische). ^[9] Die Nazi's het gepoog om die "Germaanse volk", die "Ariese meesterras", te versterk deur rassuiwerheid en eugenetika, breë maatskaplike welsynsprogramme en 'n kollektiewe ondergeskiktheid van individuele regte, wat namens die volk ten bate van die staat opgeoffer kon word om die vermeende suiwerheid en sterkte van die Ariese ras te beskerm, het die Nazi's gepoog om Jode, Romani, Pole en die meeste ander Slawiërs uit te wis, tesame met liggaamlik en verstandelik gestremdes. Hulle het homoseksuele, Afrikane, Jehovah se Getuies en politieke teenstanders ontken en gesegregeer.^[10] Die vervolging het sy hoogtepunt bereik toe die partybeheerde Duitse staat die Finale Oplossing aan die gang sit - 'n industriële stelsel van volksmoord wat die moord op ongeveer 6 miljoen Jode en miljoene ander geteikende slagoffers, in wat bekend geword het as die Holocaust, bereik het. ^[11]

Adolf Hitler, die leier van die party sedert 1921, word op 30 Januarie 1933 deur president Paul von Hindenburg tot kanselier van Duitsland benoem. Hitler het vinnig 'n totalitêre regime tot stand gebring ^{[12][13][14][15]} bekend as die Derde Ryk. Na die nederlaag van die Derde Ryk aan die einde van die Tweede Wêreldoorlog in Europa, is die party deur die geallieerde magte 'onwettig verklaar',^[16] wat in die jare na die oorlog ontkenniging in Duitsland sowel as in gebiede uitgevoer het. beset deur Nazi-magte. Die gebruik van enige simbole wat met die party verband hou, is nou verbied in baie Europese lande, waaronder Duitsland en Oostenryk.

1. ↑ Arendt, Hannah. The Origins of Totalitarianism. London; New York; San Diego:Harvest Book. Pp. 306
2. ↑ Curtis, Michael. 1979 Totalitarianism. New Brunswick (USA); London: Transactions Publishers. Pp. 36
3. ↑ Burch, Betty Brand. 1964 Dictatorship and Totalitarianism: Selected Readings. Pp. 58
4. ↑ Bruhn, Jodi; Maier, Hans Hans Maier. 2004. Totalitarianism and Political Religions: Concepts for the Comparison of Dictatorships. Routledge: Oxon (U.K.); New York. Pp. 32.
5. ↑ Grant 2004, pp. 30–34, 44.
6. ↑ Mitchell 2008, p. 47.
7. ↑ McDonough 2003, p. 64.
8. ↑ Majer 2013, p. 39.
9. ↑ Wildt 2012, pp. 96–97.
10. ↑ Gigliotti & Lang 2005, p. 14.
11. ↑ Evans 2008, p. 318.
12. ↑ Arendt 1951, p. 306.
13. ↑ Curtis 1979, p. 36.
14. ↑ Burch 1964, p. 58.
15. ↑ Maier 2004, p. 32.
16. ↑ Elzer 2003, p. 602.