Futbol

Futbol
Ümumi məlumatlar
Mənşə ölkəsi	Böyük Britaniya və İrlandiya Birləşmiş Krallığı
Xüsusiyyətləri
Oyunçu sayı	Minimum:7[1] Maksimum:22[2]
fifa.com
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Futbol (ing. foot — ayaq, ball — top) — hər biri 11 oyunçu olmaqla iki komanda arasında sferik topla komanda şəklində oynanılan idman növü.

Dünyanın 200-dən çox ölkəsində 250 milyoon futbolçu tərəfindən oynalınır, bu da onu dünyanın ən populyar idman növü edir.^[3][4][5][6] Oyun hər sonunda qapı olan düzbucaqlı meydanda oynanılır. Oyunun məqsədi rəqibin qapısından mümkün qədər çox qol keçirtməkdir.

Qapıçılar əllə oynamaq icazəsi olan yeganə oyunçulardılar. Ancaq onlar bunu öz qapılarının önündəki cərimə meydançasının daxilində edirlər. Digər oyunçular zərbə vurmaq və ya pas vermək üçün əsasən ayaqlarından istifadə edirlər. Həmçinin onlar başlarını və bədənlərinin qoldan başqa hissələrini də istifadə edə bilərlər. Oyunda ən çox qol vuran komanda qalib gəlir. Əgər hesab bərabər olarsa, yarışın formatından asılı olaraq ya heç-heçə elan edilir, ya da oyun əlavə vaxtla və ya penaltilər seriyası ilə davam etdirilir. Futbolun qaydaları ilkin olaraq 1863-cü ildə İngiltərənin Futbol Assosiasiyası tərəfindən sistemləşdirilmişdir. Futbol beynəlxalq səviyyədə hər 4 ildən bir kişilər və qadınlar üçün dünya çempionatları təşkil edən^[7] FİFA (Beynəlxalq Futbol Federasiyaları Assosiasiyası) tərəfindən tənzimlənir. 25 may tarixi BMT-nin qərarı ilə dünya futbol günü kimi qeyd edilir.

1. ↑ ^{1 2} https://www.fifa.com/mm/document/afdeveloping/refereeing/law_3_the_number_of_players_en_47419.pdf.
2. ↑ ^{1 2} https://www.lexico.com/en/definition/soccer.
3. ↑ "Overview of Football". Encyclopædia Britannica. 12 June 2008 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 June 2008.
4. ↑ Guttman, Allen. The Diffusion of Sports and the Problem of Cultural Imperialism // Dunning, Eric; Maguire, Joseph A.; Pearton, Robert E. (redaktorlar ). The Sports Process: A Comparative and Developmental Approach. Champaign: Human Kinetics. 1993. səh. 129. ISBN 0-88011-624-2. 2022-04-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-01-31. the game is complex enough not to be invented independently by many preliterate cultures and yet simple enough to become the world's most popular team sport
5. ↑ Dunning, Eric. The development of soccer as a world game // Sport Matters: Sociological Studies of Sport, Violence and Civilisation. London: Routledge. 1999. səh. 103. ISBN 0-415-06413-9. 2022-03-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-01-31. During the twentieth century, soccer emerged as the world's most popular team sport
6. ↑ Mueller, Frederick; Cantu, Robert; Van Camp, Steven. Team Sports // Catastrophic Injuries in High School and College Sports. Champaign: Human Kinetics. 1996. səh. 57. ISBN 0-87322-674-7. 2022-04-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-01-31. Soccer is the most popular sport in the world and is an industry worth over US$400 billion world wide. 80% of this is generated in Europe, though its popularity is growing in the United States. It has been estimated that there were 22 million soccer players in the world in the early 1980s, and that number is increasing. In the United States soccer is now a major sport at both the high school and college levels
7. ↑ "2002 FIFA World Cup TV Coverage". FIFA. 5 December 2006. Archived from the original on 14 March 2005. Retrieved 6 January 200