Richard Wagner

Richard Wagner

den

Reizh pe jener	paotr
Bro ar geodedouriezh	Rouantelezh Saks
Anv e yezh-vamm an den	Richard Wagner
Anv ganedigezh	Wilhelm Richard Wagner
Anv-bihan	Richard
Anv-familh	Wagner
Lesanv	K. Freigedank, H. Valentino
Deiziad ganedigezh	22 Mae 1813
Lec'h ganedigezh	Leipzig
Deiziad ar marv	13 C'hwe 1883
Lec'h ar marv	Venezia
Doare mervel	abeg naturel
Abeg ar marv	myocardial infarction
Lec'h douaridigezh	Wahnfried
Tad	Carl Friedrich Wagner
Mamm	Johanna Rosina Wagner-Geyer
Breur pe c'hoar	Rosalie Wagner, Ottilie Brockhaus, Louise Wagner, Cäcilie Avenarius, Albert Wagner
Pried	Cosima Wagner, Minna Planer
Bugel	Siegfried Wagner, Isolde Wagner
Kar	Franziska Wagner
Familh	Wagner family
Yezh vamm	alamaneg
Yezhoù komzet pe skrivet	alamaneg
Yezh implijet dre skrid	alamaneg
Tachenn labour	C'hoarigan, Musikdrama
Implijer	University of Music and Performing Arts Vienna
Bet war ar studi e	Leipzig University, Kreuzschule, Thomasschule zu Leipzig
Studier	Anton Seidl
Bet studier da	Christian Theodor Weinlig
Deroù ar prantad labour	1832
Patient of	Friedrich Keppler
Relijion	Luteriegezh
Kleñved	synesthesia
Sponsor	Ludwig II Bavaria
Benveg sonerezh	Piano
List of works	list of compositions by Richard Wagner
Ezel eus	Royal Swedish Academy of Music, Corps Saxonia Leipzig
Tachenn	C'hoarigan, choral symphony, sonerezh klasel
Levezonet gant	Arthur Schopenhauer
Prizioù resevet	Bavarian Maximilian Order for Science and Art
Deskrivet en URL	http://dbpedia.org/resource/Richard_Wagner
Oberennoù zo en dastumad	Victoria and Albert Museum
Rummad tost	Category:Compositions by Richard Wagner, Category:Literary works by Richard Wagner, Category:Works by Richard Wagner
Statud e wirioù aozer	Ar gwirioù aozer ne dalvezont ket ken
Documentation files at	SAPA Foundation, Swiss Archive of the Performing Arts

Wilhelm Richard Wagner, ganet d'an 22 a viz Mae 1813, e Leipzig (e Rouantelezh Saks d'an ampoent) ha marvet d'an 13 a viz C'hwevrer 1883, e Venezia, a oa ur sonaozour, renner c'hoariva ha penn laz-seniñ alaman brudet evit e c'hoariganoù penn-kentañ. Skivet en deus an aozadur hag al libretto evit pep oberenn krouet gantañ.

Da gentañ en deus savet e vrud evel sonaozour oberennoù levezonet gant ar luskad romantelouriel ha tud evel Carl Maria von Weber ha Giacomo Meyerbeer, Wagner en deus reveulziet ar c'hoariganoù dre meiziad Gesamtkunstwerk ("arz hollek"), e-giz-se e c'hallas kenlakaat ar varzhoniezh, ar sonerezh hag al leurennezh asambles en e oberenn. Taolet en deus e sell gant ur rummad arnodadennoù embannet etre 1849 ha 1852. Ar mennozhioù-se a oa efedet gantañ dre e zaou c'hoarigennoù kentañ eus ar c'helc'hiad Der Ring des Nibelungen (Gwalenn Nibelung).

E sonaozurioù (ar re diwezhañ dreist-holl), a zo anavet evit o sonnioù liestra, hesonoù ha lazoù-seniñ pinvidik, hag implij leitmotivoù (frazennoù sonnerezhel liammet gant tudennoù, lerc'hioù, pe vennozhioù). E lañs gant e zoare sonnerel en doa ur pikol levezon war sonnerezh klassel. An Tristan und Isolde graet gantañ a zo barnet evel deroù sonnerezh arnevez a-wechoù.

Wagner en deus savet ur c'hoarigandi anvet Bayreuth Festspielhaus e lec'h ma veze c'hoariet e c'hoarigennoù da gentañ. Hiriv e vez sonet e oberennoù pennañ e-touesk pezhioù all.

E vuhez a veze merchet gant an harlu politikel, gobidelloù karantez turmudus, paourentez ha tec'hel digant e gretaer. E skridoù sulfurus a-zivout ar sonerezh hag ar politikerezh o deus ersavet meur a dudoù, peurgetket gant e lavared enepyuzev. E levezon a doucha en tu-hont metoù eus ar sonerezh met gant metoù al laz-sonerezh, ar filozofiezh, al lennegezh, an arzoù-kaer hag ar c'hoariva ivez.