Excavata su jedna od velikih grupa jednoćelijskih protista, uključujući organizme koji žive slobodno, simbionte i neke važne parazite kod ljudi.[1][2][3]
Procjenjuje se da danas ima 2.300 vrsta Excavata.[4] Većina je heterotrofnih, imaju dvije, četiri ili više bičeva i karakterizira ih ventralni utor za ishranu, koji se koristi za hvatanje i gutanje sitnih čestica uz pomoć struja koje generiraju bičevi. Taj ventralni žlijeb je ono što grupi daje ime. Jedna od grupa uključuje fotosintetske organizme, koji su hloroplasta dobilii u sekundarnoj edosimbiozi sa zelenim algama. Među parazitima u ovoj grupi su Trypanosoma, koji uzrokuju bolest spavanja i Chagovu bolest.