![]() | |
Math | mynachlog, religious complex, monastic community ![]() |
---|---|
Crefydd | Cristnogaeth ![]() |
Pennaeth y sefydliad | abad, abades ![]() |
![]() |
Adeilad crefyddol ar gyfer cymuned o fynachod neu leianod yw abaty (o'r Lladin abbatem 'abad' + tŷ). Fel rheol disgwylid i'r gymuned gynnwys o leiaf ddeuddeg mynach neu leian gydag abad neu abades yn ben arnyn nhw. Weithiau byddai llun neu gerflun o'r abad neu'r abades a sedydlodd yr abaty yn eu dangos yn dal yr abaty yn eu dwylo. Ar ôl i'r abatai yng Nghymru a Lloegr gael eu diddymu yn yr unfed ganrif ar bymtheg cafodd nifer o'r adeiladau eu troi'n eglwysi neu eu defnyddio at ddibenion seciwlar.
Ceid nifer o abatai yng Nghymru yn yr Oesoedd Canol, e.e. Abaty Cymer ger Dolgellau ac Abaty Ystrad Fflur yng Ngheredigion.