Bashar al-Assad

Bashar al-Assad
Ganwyd	11 Medi 1965  Damascus
Man preswyl	Presidential Palace, Damascus, Moscfa
Dinasyddiaeth	Syria
Alma mater	Prifysgol Damascus Homs Military Academy
Galwedigaeth	gwladweinydd, ophthalmolegydd, arweinydd milwrol, gwleidydd, meddyg yn y fyddin
Swydd	Arlywydd Syria
Cyflogwr	Western Eye Hospital
Rhagflaenydd	Hafez al-Assad
Plaid Wleidyddol	Plaid Ba'ath
Tad	Hafez al-Assad
Mam	Anisa Makhlouf
Priod	Asma al-Assad
Plant	Hafez Bashar al-Assad, Zain al-Assad, Kareem al-Assad
Perthnasau	Ali al-Assad, Anwar Hilal al-Assad, Rifaat al-Assad, Jamil al-Assad, Na'isa Shalish, Rami Makhlouf, Mohammed Makhlouf, Assef Shawkat
Llinach	Teulu Assad
Gwobr/au	Uwch Groes y Lleng Anrhydedd, Urdd Tywysog Yaroslav Gall, Dosbarth 1af, Urdd Brenhinol Francis I, Order of Zayed, Uwch Groes Rhosyn Gwyn y Ffindir gyda Choler, Urdd Abdulaziz al Saud, Uwch Groes y Marchog gyda Choler Teilyngdod Gweriniaeth yr Eidal, Urdd dros ryddid, Urdd cenedlaethol Coler Uwch Cruz del Sur, Uwch Ruban Urdd Cenedlaethol y Cedrwydd, Urdd y Weriniaeth Islamaidd, Urdd Umayyad, Urdd Cystennin Sanctaidd Milwrol San Siôr, Order of Civil Merit (Syria), Order of Military Merit (Syria), Order of Bravery, Devotion Order, medal "For training", Urdd Croes y De, National Order of the Cedar, Urdd Cyfeillgarwch, Uatsamonga Order, Order of Honor and Glory First Class, Urdd Tywysog Yaroslav Gall, Dosbarth 1af, Q21662504, Q21662485, Urdd Anrhydedd Gweriniaeth yr Eidal, Urdd Rhosyn Wen y Ffindir, Gorchymyn Anrhydedd
llofnod

Gwleidydd o Syria yw Bashar Hafez al-Assad (Arabeg بَشَّار ٱلْأَسَد / Baššār al-Asad, ganwyd 11 Medi 1965) oedd yn arlywydd Syria o 17 Gorffennaf 2000 hyd 8 Rhagfyr 2024. Ef oedd prif-bennaeth Lluoedd Arfog Syria ac ysgrifennydd rhanbarthol cangen Plaid Ba'ath Sosialaidd Arabaidd yn Syria hefyd. Ei dad, Hafez al-Assad, oedd arlywydd Syria o'i flaen, gan wasanaethu rhwng 1971 a 2000.

Wedi'i eni a'i fagu yn Damascus, graddiodd Bashar al-Assad o ysgol feddygol Prifysgol Damascus ym 1988 a dechrau gweithio fel meddyg ym Myddin Syria. Bedair blynedd yn ddiweddarach, mynychodd astudiaethau ôl-raddedig yn Ysbyty Western Eye yn Llundain, gan arbenigo mewn offthalmoleg. Ym 1994, ar ôl i’w frawd hynaf Bassel farw mewn damwain car, cafodd Bashar ei alw’n ôl i Syria i gymryd rôl Bassel fel etifedd. Aeth i'r academi filwrol, gan gymryd gofal o bresenoldeb milwrol Syria yn Libanus ym 1998.

Yn ôl arbenigwyr ym maes gwyddor wleidyddol, unbennaeth bersonol oedd y drefn o dan al-Assad a'i deulu.^{[1][2][3][4][5]} Ar 17 Gorffennaf 2000, daeth Assad yn arlywydd, gan olynu ei dad, a fu farw yn ei swydd fis cyn hynny. Yn etholiadau Syria yn 2000 a 2007, derbyniodd gefnogaeth o 97.29% a 97.6%.^{[6][7][8][9][10][11]} Ar 16 Gorffennaf 2014, tyngwyd Assad i mewn am dymor arall o saith mlynedd ar ôl i etholiad arall roi 88.7% o’r bleidlais iddo.^{[12][13][14][15][16][17]} Dim ond mewn ardaloedd a reolwyd gan lywodraeth Syria yn ystod rhyfel cartref parhaus y wlad y cynhaliwyd yr etholiad ac fe’i beirniadwyd gan y Cenhedloedd Unedig, gwrthblaid Syria a gwledydd y Gorllewin,^[18][19] tra nododd cynghreiriaid Syria, gan gynnwys Iran, Rwsia a Venezuela. bod yr etholiad yn "rhydd ac yn deg".^[20][21][22] Trwy gydol ei arweinyddiaeth, roedd grwpiau hawliau dynol yn dweud bod sefyllfa hawliau dynol Syria yn un wael. Roedd llywodraeth Assad yn disgrifio’i hun fel un seciwlar,^[23] tra bod rhai gwyddonwyr gwleidyddol wedi honni bod y llywodraeth yn manteisio ar densiynau sectyddol yn y wlad ac yn dibynnu ar leiafrif Alawit i aros mewn grym. ^[24][25]

Ar ôl i lawer o daleithiau ei ystyried yn ddiwygiwr posib, galwodd yr Unol Daleithiau, yr Undeb Ewropeaidd a mwyafrif y Gynghrair Arabaidd am ymddiswyddiad Assad o’r arlywyddiaeth yn 2011 ar ôl iddo orchymyn gwrthdaro treisgar ar brotestwyr Gwanwyn Arabaidd, a arweiniodd at Rhyfel Cartref Syria.^{[26] [27]} Ym mis Rhagfyr 2013, nododd Uchel Gomisiynydd y Cenhedloedd Unedig dros Hawliau Dynol Navi Pillay fod canfyddiadau ymchwiliad gan y Cenhedloedd Unedig yn awgrymu mae Assad mewn cysylltiadau gydag troseddau rhyfel.^[28] Daeth Cyd-fecanwaith Ymchwilio OPCW-UN i’r casgliad ym mis Hydref 2017 mai llywodraeth Assad oedd yn gyfrifol am ymosodiad cemegol Khan Shaykhun.^[29] Ym mis Mehefin 2014, roedd Prosiect Atebolrwydd Syria yn America yn cynnwys Assad ar restr o troseddau rhyfel a gyflawnwyd gan swyddogion y llywodraeth a gwrthryfelwyr a anfonodd i'r Llys Troseddol Rhyngwladol.^[30] Mae Assad wedi gwrthod honiadau o droseddau rhyfel ac wedi beirniadu’r ymyrraeth dan arweiniad America yn Syria am geisio newid cyfundrefn y wlad.^[31][32]

1. ↑ Weeks, Jessica (2014). Dictators at War and Peace. Cornell University Press. tt. 18.
2. ↑ Wedeen, Lisa (2018). Authoritarian Apprehensions. University of Chicago Press.
3. ↑ Hinnebusch, Raymond (2012). "Syria: from 'authoritarian upgrading' to revolution?" (yn en). International Affairs 88 (1): 95–113. doi:10.1111/j.1468-2346.2012.01059.x. https://archive.org/details/sim_international-affairs_2012-01_88_1/page/95.
4. ↑ Michalik, Susanne (2015). "Measuring Authoritarian Regimes with Multiparty Elections". In Michalik, Susanne (gol.). Multiparty Elections in Authoritarian Regimes. Studien zur Neuen Politischen Ökonomie (yn Saesneg). Springer Fachmedien Wiesbaden. tt. 33–45. doi:10.1007/978-3-658-09511-6_3. ISBN 9783658095116.
5. ↑ Geddes, Barbara; Wright, Joseph; Frantz, Erica (2018). How Dictatorships Work. Cambridge University Press. t. 233. doi:10.1017/9781316336182. ISBN 978-1-316-33618-2.
6. ↑ "Syrians Vote For Assad in Uncontested Referendum". The Washington Post. Associated Press. 28 May 2007. Cyrchwyd 13 March 2015.
7. ↑ "Syria's opposition boycotts vote on Assad" Reuters. May 18, 2007.
8. ↑ Klatell, James (May 27, 2007). "Syrians Vote In Presidential Referendum" CBS News.
9. ↑ Chulov, Martin (April 14, 2014). "The one certainty about Syria's looming election – Assad will win" The Guardian.
10. ↑ "Syria's Assad wins another term". BBC News. 29 May 2007. Cyrchwyd 13 March 2015.
11. ↑ "Democracy Damascus style: Assad the only choice in referendum". The Guardian. 28 May 2007.
12. ↑ Cheeseman, Nicholas (2019). How to Rig an Election. Yale University Press. tt. 140–141. ISBN 978-0-300-24665-0. OCLC 1089560229.
13. ↑ Norris, Pippa; Martinez i Coma, Ferran; Grömping, Max (2015). "The Year in Elections, 2014" (yn en). Election Integrity Project. https://sites.google.com/site/electoralintegrityproject4/projects/expert-survey-2/the-year-in-elections-2015. Adalwyd 2021-02-27. "The Syrian election ranked as worst among all the contests held during 2014."
14. ↑ Jones, Mark P. (2018). Herron, Erik S; Pekkanen, Robert J; Shugart, Matthew S (gol.). "Presidential and Legislative Elections". The Oxford Handbook of Electoral Systems (yn Saesneg). doi:10.1093/oxfordhb/9780190258658.001.0001. ISBN 9780190258658. Cyrchwyd 2020-05-21. unanimous agreement among serious scholars that... al-Assad's 2014 election... occurred within an authoritarian context.
15. ↑ Makdisi, Marwan (16 July 2014). "Confident Assad launches new term in stronger position". Reuters. Cyrchwyd 15 May 2020.
16. ↑ Evans, Dominic (28 April 2014). "Assad seeks re-election as Syrian civil war rages". Reuters. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2015-10-18. Cyrchwyd 13 March 2015.
17. ↑ "UK's William Hague attacks Assad's Syria elections plan". BBC News. 15 May 2014. Cyrchwyd 13 March 2015.
18. ↑ "Syrians in Lebanon battle crowds to vote for Bashar al-Assad". The Guardian. 28 May 2014. Cyrchwyd 9 November 2017.
19. ↑ "Bashar al-Assad sworn in for a third term as Syrian president". The Daily Telegraph. 16 July 2014. Cyrchwyd 17 December 2016.
20. ↑ "Bashar al-Assad wins re-election in Syria as uprising against him rages on". The Guardian. 4 June 2014. Cyrchwyd 9 June 2018.
21. ↑ "Kerry calls Syrian presidential vote 'meaningless'". Al Jazeera. Associated Press. 4 June 2014. Cyrchwyd 3 September 2016.
22. ↑ Mukherji, Anahita (4 June 2014). "Foreign delegation in Syria slams West, endorses elections". The Times of India. Cyrchwyd 8 June 2014.
23. ↑ Bronner 2007.
24. ↑ "Flight of Icarus? The PYD's Precarious Rise in Syria" (PDF). International Crisis Group. 8 May 2014. t. 23. Archifwyd o'r gwreiddiol (PDF) ar 20 February 2016. Cyrchwyd 4 October 2014. The regime aims to compel people to take refuge in their sectarian and communitarian identities; to split each community into competing branches, dividing those who support it from those who oppose it
25. ↑ Meuse, Alison (18 April 2015). "Syria's Minorities: Caught Between Sword Of ISIS And Wrath of Assad". NPR. Cyrchwyd 19 April 2015. Karim Bitar, a Middle East analyst at Paris think tank IRIS [...] says [...] "Minorities are often used as a shield by authoritarian regimes, who try to portray themselves as protectors and as a bulwark against radical Islam."
26. ↑ Bassem Mroue (18 April 2011). "Bashar Assad Resignation Called For By Syria Sit-In Activists". HuffPost. Associated Press. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 12 May 2011. Cyrchwyd 14 March 2015.
27. ↑ "Arab League to offer 'safe exit' if Assad resigns". CNN. 23 July 2012. Cyrchwyd 13 March 2015.
28. ↑ "UN implicates Bashar al-Assad in Syria war crimes". BBC News. 2 December 2013. Cyrchwyd 13 March 2015.
29. ↑ Steve Almasy; Richard Roth. "UN: Syria responsible for sarin attack that killed scores". CNN. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 12 June 2018. Cyrchwyd 12 June 2018.
30. ↑ Nebehay, Stephanie (10 June 2014). "Assad tops list of Syria war crimes suspects handed to ICC: former prosecutor". Reuters. Cyrchwyd 13 March 2015.
31. ↑ King, Esther (2 November 2016). "Assad denies responsibility for Syrian war". Politico. Cyrchwyd 21 December 2016. The Syrian president maintained he was fighting to preserve his country and criticized the West for intervening. "Good government or bad, it's not your mission" to change it, he said.
32. ↑ Staff writer(s) (6 October 2016). "'Bombing hospitals is a war crime,' Syria's Assad says". ITV News. Cyrchwyd 21 December 2016. The intense bombardment of Aleppo during an army offensive that began two weeks ago has included several strikes on hospitals, residents and medical workers there have said. But Assad denied any knowledge of such attacks, saying that there were only "allegations".