Chartres

Chartres

Arwyddair	Servanti civem qverna corona datvr
Math	cymuned
Poblogaeth	37,990
Pennaeth llywodraeth	Jean-Pierre Gorges
Cylchfa amser	UTC+01:00, UTC+2
Gefeilldref/i	Bethlehem, Speyer, Ravenna, Évora, Cuzco, Chichester, Karnod, Sakurai
Daearyddiaeth
Sir	arrondissement of Chartres, canton of Chartres-Nord-Est, canton of Chartres-Sud-Est, canton of Chartres-Sud-Ouest, canton of Mainvilliers, Eure-et-Loir
Gwlad	Ffrainc
Arwynebedd	16.85 km²
Uwch y môr	142 metr, 121 metr, 161 metr
Gerllaw	Afon Eure
Yn ffinio gyda	Champhol, Mainvilliers, Lucé, Luisant, Le Coudray, Gellainville, Nogent-le-Phaye, Gasville-Oisème, Lèves
Cyfesurynnau	48.4467°N 1.4883°E
Cod post	28000
Swydd pennaeth   y Llywodraeth	Maer Chartres
Pennaeth y Llywodraeth	Jean-Pierre Gorges
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Dinas hanesyddol yng ngogledd Ffrainc yw Chartres, prifddinas département Eure-et-Loir, sy'n gorwedd 96 km i'r de-orllewin o ddinas Paris. Fe'i lleolir ar fryn ar lan Afon Eure.

Chartres oedd prif dref llwyth y Carnutes, ac yn y cyfnod Rhufeinig fe'i gelwid yn Autricum, o enw'r afon Autura (Eure), ac yna civitas Carnutum. Daw'r enw "Chartres" o enw'r Carnutes. Llosgwyd y ddinas gan y Normaniaid yn 858. Yn y Canol Oesoedd roedd yn brif dref adral Beauce. Cafodd ei chipio gan y Saeson yn 1417, ond fe'u gyrrwyd allan yn 1432. Yn ystod Rhyfeloedd Crefyddol Ffrainc, cipiwyd hi gan Henri IV yn 1591, a choronwyd ef yno dair blynedd yn ddiweddarach. Yn ystod y rhyfel rhwng Ffrainc a Prwsia, fe'i cipiwyd gan yr Almaenwyr yn 1870.

Adeilad pwysicaf y ddinas yw Eglwys Gadeiriol Chartres, sy'n cael ei hystyried yr enghraifft orau o Eglwys Gadeiriol yn yr arddull gothic yn Ffrainc, ac efallai yn y byd. Enwyd yr eglwys fel Safle Treftadaeth y Byd gan UNESCO.

Eginyn erthygl sydd uchod am Ffrainc. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.