Gwallog

Gwallog
Bu farw	6 g
Galwedigaeth	brenin neu frenhines
Swydd	teyrn
Plant	Ceredig ap Gwallog, Dwywe

Mae'n bosibl bod Gwallog ap Llenog (Hen Gymraeg: Guallauc map Laenauc) yn rheolwr yn y chweched ganrif ar Elfed, rhanbarth yn yr ardal ehangach a goffawyd mewn llenyddiaeth Gymraeg ddiweddarach fel yr 'Hen Ogledd'. Mae'r dystiolaeth am fodolaeth Gwallog wedi goroesi'n gyfan gwbl o ddwy gerdd o ddyddiadau annelwig a sawl cyfeiriad arall mewn achau a llenyddiaeth lled-chwedlonol ymhell y tu hwnt i'w oes. Os yw’r deunydd diweddarach hwn i’w gredu, roedd yn aelod o’r Coeling, teulu a dybir a fu’n amlwg ar draws sawl teyrnas yng ngogledd Prydain yn y chweched ganrif. Mae'n debyg ei fod yn cael ei gofio orau am ei ran yn yr Historia Brittonum fel cynghreiriad i Urien Rheged. Fel yn achos llawer o ffigurau'r cyfnod hwn, denodd lawer o ddiddordeb yn llenyddiaeth Gymraeg yr Oesoedd Canol diweddarach.