Llundain

Llundain

Math	metropolis, canolfan ariannol, dinas, dinas global, mega-ddinas, y ddinas fwyaf, national capital, lle
En-uk-London.ogg, LL-Q7913 (ron)-KlaudiuMihaila-Londra.wav, LL-Q1617 (urd)-نعم البدل-لندن.wav
Poblogaeth	8,799,728
Sefydlwyd	c. 47 (tua)
Pennaeth llywodraeth	Sadiq Khan
Gefeilldref/i	Berlin, Mumbai, Dinas Efrog Newydd, Alger, Sofia, Moscfa, Tokyo, Beijing, Karachi, Zagreb, Tehran, Arequipa, Delhi, Bogotá, Johannesburg, Kuala Lumpur, Oslo, Sylhet, Shanghai, Baku, Buenos Aires, Istanbul, Los Angeles, Podgorica, Delhi Newydd, Phnom Penh, Jakarta, Amsterdam, Bwcarést, Santo Domingo, La Paz, Dinas Mecsico
Iaith/Ieithoedd   swyddogol	Saesneg
Daearyddiaeth
Sir	Llundain Fwyaf
Gwlad	Lloegr
Arwynebedd	1,572 ±1 km²
Uwch y môr	4 metr
Gerllaw	Afon Tafwys, Camlas Grand Union
Yn ffinio gyda	Essex, Caint, Sussex, Surrey, Swydd Buckingham, Berkshire, Swydd Hertford
Cyfesurynnau	51.5072°N 0.1275°W
Cod post	E, EC, N, NW, SE, SW, W, WC, BR, CM, CR, DA, EN, HA, IG, KT, RM, SM, TN, TW, UB, WD
GB-LND
Swydd pennaeth   y Llywodraeth	Maer Llundain
Pennaeth y Llywodraeth	Sadiq Khan
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Prifddinas y Deyrnas Unedig a phrifddinas Lloegr yw Llundain (Saesneg: London). Saif y ddinas ar lan afon Tafwys yn ne-ddwyrain Lloegr, gyda phoblogaeth o tua 8,799,728 (2021)^[1]. Ceir 130 o filltiroedd rhwng Llundain a Chaerdydd.

Mae'r ddinas wedi bodoli ymhell cyn dyfodiad y Saeson i Loegr: ceir olion Celtaidd a Rhufeinig, ac mae'n debyg bod yr enwau modern arni, drwy'r enw Lladin 'Londinium, o darddiad Celtaidd. Yn ôl Sieffre o Fynwy yn ei Historia Regum Britanniae (12fed ganrif) a'r chwedl Gymraeg Cyfranc Lludd a Llefelys, Lludd fab Beli a roddodd ei enw i'r ddinas drwy'r enw "Caer Ludd".^[2]

Mae pencadlys a phrif faes rygbi Lloegr yn Twickenham, ardal faestrefol yn ne-orllewin y ddinas. Mae'r ddinas hefyd yn gartref i sawl tîm pêl-droed. Lleolir stadiwm genedlaethol newydd Lloegr yn Wembley ers 2007; fe'i codwyd ar gost o £800,000,000.^[3]

1. ↑ https://www.nomisweb.co.uk/sources/census_2021/report?compare=E12000007.
2. ↑ Gweler: Ifor Williams (gol.), Cyfranc Lludd a Llefelys (Bangor 1910; arg. newydd 1922)
3. ↑ Gwefan Saesneg 'Answers.com'