Mesur Cynulliad Cenedlaethol Cymru

Mae'r erthygl hon yn rhan o'r gyfres: Gwleidyddiaeth Cymru

Llywodraeth Cymru Prif Weinidog: Eluned Morgan Polisïau unigryw Cymru Cabinet Cwnsler Cyffredinol: Mick Antoniw AS Pleidiau Gwleidyddol Senedd Cymru Cyfraith Gyfoes Cymru Mesurau rhestr Gorchymyn Cymhwysedd Deddfwriaethol Offerynnau Statudol Llywydd: Elin Jones Prif Weithredwr a Chlerc: Manon Antoniazzi Comisiwn y Senedd Aelodau (ASau): 2021 Etholaethau a rhanbarthau etholiadol Etholiadau: 1999, 2003, 2007, 2011, 2016, 2021 Cymru o fewn y DU Llywodraeth ei Mawrhydi Ysgrifennydd Gwladol: Jo Stevens Swyddfa Cymru Prif Bwyllgor Pwyllgor Dethol Deddf Llywodraeth Cymru 2006 Etholaethau'r DU Etholaethau Cymru Etholiadau: 1979, 1983, 1987, 1992, 1997, 2001, 2005, 2010, 2015, 2024 Cymru o fewn yr UE Senedd Ewrop Etholaeth Senedd Ewrop Etholiadau: 1979, 1984, 1989, 1994,    1999, 2004, 2009 Isadrannau Cymru Awdurdodau unedol Cymru Siroedd cadw yng Nghymru Siroedd Cymru cyn ad-drefnu 1974 Rhestr o ddinasoedd Cymru Rhestr trefi Cymru Rhestr cymunedau Cymru Gweithgarwch gwleidyddol Cenedlaetholdeb Datganoli Cymru Annibyniaeth Cymru Heddychiaeth Pleidiau gwleidyddol

gweld • sgwrs • golygu

Darn o ddeddfwriaeth a basiwyd gan Gynulliad Cenedlaethol Cymru o fewn meysydd penodol yw Mesur Cynulliad Cenedlaethol Cymru neu yn fyr Mesur y Cynulliad. Cafodd y grymoedd deddfu perthnasol eu rhoi ar ddechrau'r Trydydd Cynulliad ym Mai 2007 dan Ddeddf Llywodraeth Cymru 2006.^[1] Prif gwnsler y Cynulliad, sy'n gyfrifol am ddrafftio'i Mesurau yw Thomas Glyn Watkin.

Fe nodir y meysydd mae gan y Cynulliad gymhwysedd deddfwriaethol ynddynt ar hyn o bryd yn Atodlen 5 i Ddeddf Llywodraeth Cymru 2006; mae cymhwysedd deddfwriaethol y Cynulliad (sef y rhestr meysydd) yn cael ei ddiwygio fesul achos, naill ai drwy Ddeddf Seneddol neu Orchymyn Cymhwysedd Deddfwriaethol (GCD) (yn destun cymeradwyaeth y Cynulliad a Senedd y DU). Yn Neddf Llywodraeth Cymru 2006, diffinnir cymhwysedd deddfwriaethol y Cynulliad drwy gyfeirio at "feysydd" a "materion": maes pwnc eang megis priffyrdd a thai yw "maes", a maes polisi diffiniedig penodol o fewn maes yw "mater".^[2]

1. ↑  Deddfwriaeth. Cynulliad Cenedlaethol Cymru. Adalwyd ar 28 Hydref, 2008.
2. ↑  Gwybodaeth am y Broses Ddeddfu. Cynulliad Cenedlaethol Cymru. Adalwyd ar 28 Hydref, 2008.