Perpendicwlar

Mewn geometreg dywedir fod un linell yn berpendicwlar i linell arall pan fo'r pan fo'r ddwy'n croesi ar ongl sgwâr (90 gradd). Mae'r gair 'perpendicwlar, felly, yn disgrifio perthynas dwy linell i'w gilydd.^[2]

Gelwir y man lle mae'r ddwy linell yn cyfarfod hefyd yn 'groestoriad' - lle mae'r ddwy linell berpendicwlar yn torri ar draws ei gilydd. Mae dwy linell berpendicwlar yn creu cymesuredd. Mae hyn yn golygu fod y ddwy linell yn berpendicwlar i'w gilydd, yn yr un modd. Yn y diagram ar y dde, gellir dweud hefyd fod "llinell CD yn berpendicwlar i linell AB", ac nid oes trefn na hierarchiaeth i berpendicwlariaeth.

Gellir ymestyn hyn i segmentau llinellau a phelydrau. Mewn symbolau, mae ${\displaystyle {\overline {AB}}\perp {\overline {CD}}}$ yn nodi fod AB yn berpendicwlar i segment CD.^[2] Gelwir y symbol hwn yn up tack.^[2]

1. ↑ Kay (1969, p. 114)
2. ↑ ^{2.0 2.1 2.2} Kay (1969, p. 91)