Sana'a

Sana'a

Math	dinas, dinas fawr, national capital
LL-Q7913 (ron)-KlaudiuMihaila-Sana'a.wav
Poblogaeth	2,957,000
Cylchfa amser	UTC+03:00
Gefeilldref/i	Amman, Konya, Ankara, Tehran, Dushanbe, Baghdad
Daearyddiaeth
Sir	Iemen
Gwlad	Iemen
Arwynebedd	3,450 ±1 km²
Uwch y môr	2,150 ±1 metr, 2,253 metr
Yn ffinio gyda	Sanaa Governorate
Cyfesurynnau	15.35°N 44.2°E
Sefydlwydwyd gan	Sem
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Prifddinas Iemen yw Sana'a, hefyd Sanaa neu Sana (Arabeg:صنعاء, aş-Şana`ā). Roedd y boblogaeth yn 2012 yn 1,937,451.

Sefydlwyd Sana'a yn y 3g, efallai ar safle hŷn. Yn ôl traddodiad, sefydlwyd y ddinas gan Sem, un o feibion Noa. Daeth yn brifddinas yr Himiaritiaid o 520) ymlaen, ac yn ystod y 6g bu Ymerodraeth Persia ac Ethiopia yn ymladd a'i gilydd i reoli'r ardal. Pan oedd yr Ethiopiaid yn meddiannu'r ardal, gyda chymorth yr Ymerawdwr Bysantaidd Justinianus I, adeiladwyd eglwys gadeiriol fawr, y fwyaf i'r de o Fôr y Canoldir. Yn 628 cipiwyd Iemen gan luoedd dilynwyr y proffwyd Muhammad.

Daeth Sana'a yn Swltaniaeth hunanlywodraethol dan yr Ymerodraeth Ottoman yn 1517. Tua diwedd y 19g, fe'i hymgorfforwyd yn yr ymerodraeth, gyda llai o hunanlywodraeth. Dynodwyd canol y ddinas yn Safle Treftadaeth y Byd gan UNESCO.