Math | pentref, cymuned |
---|---|
Poblogaeth | 1,617, 1,491 |
Daearyddiaeth | |
Sir | Wrecsam |
Gwlad | Cymru |
Arwynebedd | 1,175.74 ha |
Cyfesurynnau | 53.0593°N 3.0937°W |
Cod SYG | W04000900 |
Cod OS | SJ267518 |
AS/au y DU | Andrew Ranger (Llafur) |
Pentref a chymuned ym mwrdeistref sirol Wrecsam, Cymru, yw Y Mwynglawdd (Saesneg: Minera). Y pentrefi cyfagos yw Coedpoeth i'r dwyrain a Bwlchgwyn i'r gogledd-orllewin. Y Mw'nglodd yw'r enw ar lafar yn lleol.
Ar un adeg bu Mwynglawdd yn gymuned amaethyddol gyda nifer o ffermydd yn y cylch, ond serch hynny cloddid plwm yn yr ardal ers yr Oesoedd Canol. Yn ystod y Chwyldro Diwydiannol, tyfodd Mwynglawdd yn bentref sylweddol gyda mwyngloddiau newydd yn cael eu hagor o'i gwmpas.
Codwyd capel cyntaf y pentref ym 1804, ar safle'r capel presennol. Cafodd ei ailenwi yn Gapel Mwynglawdd ac yna, yn 1859, yn Gapel Pen y Bryn. Er gwaethaf y ffaith ei fod mor agos i'r ffin â Lloegr, bu'r pentref, fel nifer o'r rhai eraill yn y cylch, yn gartref i gymuned Gymraeg.