Ankono

Ancona
komunumo de Italio urbo urbego vd
Ĝemelurboj Patraso • Izmiro • Galați • Split • Ribnica • Svolvær • Castlebar • Granby vd
Ŝtato	Italio
Regiono	Markio
Provinco	AN Ankono
Geografia situo	43° 37′ N, 13° 31′ O (mapo)43.61666666666713.516666666667Koordinatoj: 43° 37′ N, 13° 31′ O (mapo)
Alto super marnivelo	da 0 a 110 m
Areo	123 (2005) km²
Loĝantaro	98 356 (2023)
Loĝdenso	788 loĝantoj/km²
Najbaraj komunumoj	Agugliano, Camerano, Camerata Picena, Falconara Marittima, Offagna, Osimo, Polverigi, Sirolo (2005)
Patrono	Sankta Ciriako
Festa tago	4-a de majo (2005)
Nomo de loĝantoj	anconetani, anconitani
Poŝtkodo	60100
Imposta kodo	A271
Kodo laŭ ISTAT	042002
Telefona prefikso	071
Estro	Daniele Silvetti
Retpaĝo	http://www.comune.ancona.it
Devizo: Ancon Dorica Civitas Fidei
Administrado
Poŝtkodo	60100 • 60121–60131
En TTT	Oficiala retejo [+]
Demografio
Loĝantaro	98 356  (2023) [+]
Loĝdenso	788 loĝ./km²
Geografio
Geografia situo	43° 37′ N, 13° 31′ O (mapo)43.61666666666713.516666666667Koordinatoj: 43° 37′ N, 13° 31′ O (mapo) [+]
Alto	16 m [+]
Areo	124,84 km² (12 484 ha) [+]
Horzono	UTC+01:00 [+]
DEC Situa mapo de Ankono
Alia projekto
Vikimedia Komunejo Ancona [+]
v • d • r

Ankono (itale Ancona [ankona]) estas la ĉefurbo de la regiono Markio, en la centra Italio. Ĝi ankaŭ ĉefurbas la provincon de Ankono.

La urbo situas ĉe la Adriatika maro kaj posedas la plej ampleksan naturan havenon de ties centra parto. Laŭ la nombro de pasaĝeroj ĝi estas la plej grava haveno adriatika, kun ĉirkaŭ miliono da homoj jare.

Preterpasas la urbon la Eŭropa ŝoseo 55.

La boto de Italio, pro ŝvelo en la mezo, eligas en Adriatikon malgrandan promontoron; ĝuste sur tiu elstaraĵo situas Ankono. Ankono estas helena vorto signifanta kubuto; la kubuto naskiĝas ĉe la monto Conero kaj etendiĝas laŭ la maro per vico da rokegoj kun diversaj nomoj: Trave, Passetto, Gallina. Inter Passetto kaj la haveno la rokoj formas tri montetojn: "Cardeto"; "Cappuccini", "Guasco" (iama "Cumerio"), sur kiu situis grandparte la antikva urbo kaj kie brilas la mirinda templo San Ciriaco. Sude, kronita per la bastionoj de la citadelo, troviĝas la monteto Colle Astagno. Kiel ĉiuj ceteraj lokoj de la Adriatika bordo, Ankono vidas sunleviĝon el la maro; sed ĝi estas la sola, kiu, kaŭze de la kubuto, dum la somera sezono ĝuas ankaŭ surmaran sunkuŝiĝon, ĝuste kontraŭ Monte Ardizio, apud Pesaro, kiu fermas okcidente la grandan arkon de la dorika golfo.

En praa antikveco Cumerio elstaris multe pli en la maro, tiel ke ĝi formis malgrandan, bone ŝmiritan havenon tie, kie nun troviĝas la ŝipkonstruejo.