Delfo

Tiu ĉi artikolo temas pri urbeto en Grekio. Pri programlingvo Delphi vidu la artikolon Embarcadero Delphi.

Delfo
Estas arkeologia loko de antikva Grekio, poliso, Samian Ware Discovery Site, antikva urbo [+]
Supermara alteco	570 m [+]
Koordinatoj	38° 28′ 56″ N, 22° 30′ 6″ O (mapo)38.48222222222222.501666666667Koordinatoj: 38° 28′ 56″ N, 22° 30′ 6″ O (mapo)
Akvokolektejo	315 km² (31 500 ha) [+]
Areo	315 km² (31 500 ha) [+]
Horzono	UTC+02:00, UTC+03:00 [+]
Poŝtkodo	330 54 [+]
DEC
Delfo
Vikimedia Komunejo:  Ancient Delphi [+]
En TTT: Oficiala retejo [+]
Monda heredaĵo Ruinoj de Delfo Lando  Grekio Tipo Kultura Heredaĵo Kriterioj i, ii, iii, iv, vi Fonto 393 Regiono** Eŭropo Geografia situo 38° 28′ 53″ N, 22° 29′ 59″ O (mapo)38.48138888888922.499722222222 Registra historio Registrado 1987  (11-a sesio) * Traduko de la nomo en la listo de la monda heredaĵo. ** Regiono laŭ Unesko.
v • d • r

Delfo (en verkoj de L. L. Zamenhof ankaŭ Delfoj; antikve-greke Δελφοί Delphoí) estas granda antikva greka sanktejo dediĉita al la dio Apolono. Ĝi situas ĉe la sud-okcidenta flanko de la monto Parnaso je 700 m. sur la marnivelo kaj je 9,5 km de la golfo de Korinto. La antikva Delfo estis fama pro orakola templo, kien la grekoj iris por demandi al Apolono pri maltrankviligiaj aferoj, kaj konsideriĝis la plej sankta loko de la greka religio. Moderna samnoma urbeto estas proksima al la antikva ruinoj.

El la monto elfluis pluraj fontoj. Unu el la plej konataj jam de antikve estis la akvofonto de Kastalio, ĉirkaŭita de laŭra arbareto dediĉita al Apolono. La legendo kaj la mitologio rakontas ke ĉe la monto Parnaso, proksime al tiu fonto, renkontiĝis pluraj dioj, muzoj kaj najadoj. Dum tiuj renkontiĝoj Apolono ludis la liron kaj la dioj kantis.

La orakolejo de Delfo grave influis al la koloniado ĉe la suda marbordo de Italio kaj Sicilio. Ĝi iĝis la religia centro de la helena kulturo.

Mitologia serpentino nomata Delfino (Δελφύνη Delphȳ́nē) gardis la orakolejon antaŭ la alveno de Apolono. Laŭ la mitologio, Apolono mortigis la serpentinon por akiri ŝian saĝon kaj la orakolejon. Ekde la 4-a jarcento a.K., la drako nomiĝis Pitono anstataŭ Delfino kaj estis kredata virdrako. La legendo rakontas ke Apolono savis la cindrojn de la besto en sarkofago, kaj subterigis ĝin sub la templo, pli precize sub ŝtono nomita omphalós, kio greke signifas "umbiliko" de la mondo.