James Watt

Ĉi tiu artikolo temas pri inventisto. Por unuo de povumo rigardu la paĝon Vato (mezurunuo). Koncerne aliajn signifojn aliru la apartigilon Vato.

James Watt
Persona informo
James Watt
Naskiĝo	19-an de januaro 1736 (1736-01-19) en Greenock, Renfrewshire,  Reĝlando de Granda Britio
Morto	25-an de aŭgusto 1819 (1819-08-25) (83-jaraĝa) en Unuiĝinta Reĝlando de Granda Britio kaj Irlando
Mortis pro	Naturaj kialoj vd
Tombo	St Mary's Church (en) vd
Etno	skotoj vd
Lingvoj	angla vd
Loĝloko	Glasgovo vd
Ŝtataneco	Skotlando vd
Alma mater	Universitato de Glasgovo vd
Subskribo
Familio
Patro	James Watt (en) vd
Patrino	Agnes Muirhead (en) vd
Edz(in)o	Ann McGriigor (en) (1775–) Peggy Miller (en) (1763–) vd
Infanoj	James Watt (en)  ( Peggy Miller (en) ) Gregory Watt (en)  ( Ann McGriigor (en) ) Margaret Watt (en)  ( Peggy Miller (en) ) Janet Watt (en)  ( Ann McGriigor (en) ) vd
Parencoj	Robert Watson-Watt (en) (idarano) vd
Profesio
Okupo	inĝeniero entreprenisto matematikisto inventisto kemiisto fizikisto teknikisto vd
Laborkampo	Mekanika inĝenierarto, vapormaŝino, invento kaj instrumentofaristo vd
Aktiva en	Glasgovo • Birmingham vd
Honorigoj Honorigoj (2021)  Scottish Engineering Hall of Fame (en) (1806)  honora doktoro de la Universitato de Glasgovo  Fellow of the Royal Society of Edinburgh (en) vd
Membrecoj Membrecoj Akademio de Sciencoj de Francio (1808–) Reĝa Societo de Londono (Membro de la Reĝa Societo de Londono) (1785–) Reĝa Societo de Edinburgo (1784–) Luna Societo vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
v • d • r

James WATT [pron: Ĝejms Ŭat], esperantigita VATO aŭ VATTO (naskiĝis la 19-an de januaro 1736, mortis la 19-an de aŭgusto 1819), membro de la RSL kaj de la RSE, estis skota maŝinkonstruisto, mekanika inĝeniero kaj inventisto. Li konstruis la unuan vaste uzeblan vapormaŝinon. Fakte liaj plibonigoj faritaj al la maŝino de Newcomen estis fundamenta al la ŝanĝoj alportitaj de la Industria Revolucio, kaj en lia denaska Granda Britio kaj en la cetero de la mondo.

Dum laborado kiel ilfabrikisto por la Universitato de Glasgovo, Watt interesiĝis en la teknologio de vapormaŝinoj. Li konstatis, ke tiutempaj motordezajnoj elspezis grandan kvanton da energio per ripetita malvarmigo kaj revarmigo de la cilindro. Watt enkondukis motoran plibonigon, nome separatan kondensilon, kiu evitis tiun perdon de energio kaj radikale plibonigis la energion, meĥanikan efikecon, kaj kost-efikecon de vapormaŝinoj. Eventuale li adaptis sian motoron por produkti turnan movon, ege plilarĝigante ties uzadon krom por pumpiloj.

Watt klopodis komercigi sian inventon, sed li spertis grandajn financajn malfacilaĵojn ĝis li eniris al partnerecon kun Matthew Boulton en 1775. La nova firmao Boulton and Watt estis eventuale tre sukcesa kaj Watt riĉiĝis. En sia retireco, Watt pludisvolvigis novajn inventojn kvankam neniu estis tiom grava kion lia vapormaŝino. Li mortiĝis en 1819 je aĝo de 83.

Li disvolvigis la koncepton de ĉevalpovo,^[1] kaj la mezurunuo establita de la internacia sistemo de unuoj kiel unuo de energio nome vato estas nomata laŭ li.

1. ↑ Lira, Carl (2001). Biography of James Watt. egr.msu.edu. Alirita 5a de Julio 2010 .