Luno

Ĉi tiu artikolo temas pri la natura satelito de la Tero. Por pli ĝenerala signifo rigardu la paĝon Natura satelito. Por geometria figuro legu la artikolon Luno (geometrio). Koncerne aliajn signifojn aliru la apartigilon Luna.

Luno
Natura satelito  de Tero (I)
astronomia simbolo
planeda satelito • planedmasa satelito • regula satelito
Astronomia simbolo	vd
Nomita laŭ	lumo vd
Malkovro
Dato de malkovro	Pratempo
Unua superflugo	Luna 1 (4-an de januaro 1959)
Unua enorbitiĝo	Luna 10 (3-an de aprilo 1966)
Unua surteriĝo	Luna 9 (3-an de februaro 1966)
Unua homa surteriĝo	Apollo 11 (21-an de julio 1969)
Unua homo	Neil Armstrong
Orbitaj ecoj
Granda duonakso - Periapsido - Apoapsido	384 399 km 363 104 km 405 696 km
Discentreco	0,0549
Klinangulo	5,145° (rilate al la ekliptiko)
Periodo	27,321582 tagoj
Meza cirkulrapido	1,022 km/s
Fizikaj ecoj
Diametro Ekvatora diametro Polusa diametro - Plateco - Areo - Volumeno	3474,20 km 3476,28 km 3471,94 km 0,00125 3,793 × 107 km2 2,1958 × 1010 km3
Maso - Denso - Surfaca falakcelo - Liberiga rapido	7,3477 × 1022 kg 3346,4 kg/m3 1,622 m/s2 2,38 km/s
Rotacia periodo	Kaptita rotacio
Aksa kliniteco	6,687°
Atmosferaj kaj surfacaj ecoj
Surfaca temperaturo - Minimuma - Averaĝa - Maksimuma	(poluso ĝis ekvatoro) 70 K ĝis 100 K 130 K ĝis 220 K 230 K ĝis 390 K
Albedo Geometria albedo	0,12 0,136 vd
Observaj ecoj
Videbla magnitudo - Minimuma - Maksimuma	-12,74 vd -2,5 -12,9
Angula diametro - Minimuma - Maksimuma	29,3' 34,1'
v • d • r

La Luno estas la sola natura satelito de la Tero, kaj la kvina plej granda satelito en la Sunsistemo.

La averaĝa centr-al-centra distanco de la Tero al la Luno estas 384.403 km, proksimume tridekoble la diametron de la Tero. La diametro de la Luno estas 3.474 km, iom pli ol kvarono de tiu de la Tero. Ĉi tio signifas, ke la volumeno de la Luno estas proksimume 2 elcento de tiu de la Tero. La tirforto de gravito ĉe ĝia surfaco proksimume 17 elcentoj de tiu de la Tero. La Luno faras kompletan orbiton ĉirkaŭ la Tero dum 27,3 tagoj (orbita periodo), kaj periodaj varioj en la geometrio de la Ter-Lun-Suna sistemo estas respondecaj por lunfazoj, kiuj ripetiĝas dum 29,5 tagoj (sinoda periodo).

La Luno estas la sola astro, al kiu vojaĝis homoj, kaj sur kiu homoj surfaciĝis. La 21-an de julio 1969 la usonaj astronaŭtoj Neil Armstrong kaj Buzz Aldrin surluniĝis kaj fariĝis la unuaj homoj, kiuj vizitis alian mondon.