Mentolo

Vidu ankaŭ: Timolo kaj Karvakrolo

Mentolo
Plata kemia strukturo de la mentolo
Tridimensia kemia strukturo de la mentolo
Kristaloj de mentolo
Mentha arvensis planto kiu enhavas mentolon.
Alternativa(j) nomo(j)
2-Izopropil-5-metilcikloheksanolo Cikloheksan-1-ol
Kemia formulo	C10H20O
PubChem-kodo	16666
ChemSpider kodo	15803
CAS-numero-kodo	89-78-1
Fizikaj trajtoj
Aspekto	prismoformaj aŭ nadloformaj kristaloj; blankaj, aŭ senkoloraj solidoj kun akra odoro
Molmaso	156,2652 g mol−1
Smiles	C[C@@H]1CC[C@H] ([C@@H](C1)O)C(C)C
Denseco	0,89 g/cm3 (likva)
Refrakta indico	${\displaystyle n_{761}^{20}}$ 1,4481
Fandopunkto	36-38 °C (311 K) (racema formo) 42 à 45 °C, (−)-formo (α) 35-33-31 °C, (−)-izomero
Bolpunkto	212 °C (485 K)
Solvebleco	Tre solvebla en organikaj solvaĵoj: etanolo duetila etero kloroformo Karbona disulfito mineraloleoj Glacia acetata acido
Mortiga dozo (LD50)	5000 mg/kg (buŝe, muso) 2500 mg/kg (subhaŭte, muso)
Ekflama temperaturo	93 °C
Sekurecaj Indikoj
Risko	R36 R41
Sekureco	S2 S26 S37 S37/39
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Xi Irita
GHS etikedado de kemiaĵoj
GHS Damaĝo-piktogramo
GHS Signalvorto	Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H315, H318, H319, H335
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P261, P280, P302+352, P305+351+338
Krom kiam indikite, datumoj estas prezentataj laŭ normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Mentolo estas blanka kristaleca substanco kun forta odoro, trovata en la naturo en la foliaro de la planto Pipromento aŭ artefarite produktita el terkarba gudro. Cikla sekundara alkoholo, mentolo estas tre solvebla en alkoholo, etero kaj kloroformo, je media temperaturo ĝi estas solido kaj fandiĝas je temperaturo iom supera. Mentolo, same kiel kamforo havas plurajn medicinajn uzojn.

Bonvolu ne konfuzi...
CAS-numero 89-83-8	CAS-numero 89-78-1
La unua estas fenolo kaj la dua alkoholo, la unua aromata, la dua saturita, sed timolo posedas benzenan ringon en la centro de la molekulo, dum mentolo posedas cikloheksilan ringon en la centro de la molekulo.

Ĝi estas baktericido^[1] kaj kiel loka anestezaĵo, ĝi helpas en forigo de jukooj kaj nazkongestoj, havas kontraŭiritajn ecojn kaj uzatas en postrazaj likvoj^[2] kaj haŭtorefreŝigiloj. Ĝi ankaŭ uzatas en kontraŭtusaj lozanĝoj^[3] por la gorĝo, inhaliloj kaj aromatigiloj. Mentolo same estas malforta agonisto^[4] de la kappa-opioida^[5] ricevanto^[6]. Kiam muelita kun samaj kvantoj da kamforo, timolo aŭ "klorala hidrato", ĝi fariĝas likva. Biosintezo de mentolo postulas sintezon de terpena limoneno, sekvata de hidroksiligo, pluraj reduktiĝoj kaj izomerigaj etapoj.

1. ↑ Active Ingredients Used in Cosmetics: Safety Survey, Council of Europe. Committee of Experts on Cosmetic Products
2. ↑ lavsanigiloj
3. ↑ LaŭPIV lozanĝo estas kontraŭtusa medikamenta sukeraĵo.
4. ↑ Biologie, agonisto estas kemiaĵo kiu ligiĝas al ricevanto kaj ĝin aktivigas por estigi biologian reagon.
5. ↑ Kappa-opioida ricevanto aŭ KOR estas proteino ligita al komponaĵoj opiosimilaj en la cerbo, respondeca pri perado de la efikoj de tiuj kombinaĵoj.
6. ↑ TRP Channels as Therapeutic Targets: From Basic Science to Clinical Use, Arpad Szallasi