Samseksemo aŭ samseksamo (angle gay, esperantigo: gejo) estas seksa orientiĝo kiu konsistas el romantika, ama aŭ amora deziro al samseksuloj[1][2][3]. La vorto estas ankaŭ uzata por rilati al seksumaj rilatoj, anstataŭ allogiĝo, inter homoj de la sama sekso.[4]
Homoj kies seksumaj deziroj kaj aktivaĵoj forte direktiĝas al samseksemuloj estas minoritato de la popolo, diverse taksata inter 1 kaj 10 elcentoj. La Kinsey-raporto konstatis ke 37 procentoj de usonaj viroj almenaŭ unufoje atingis ian orgasmon per kontakto kun alia viro, kvankam oni jam disputis ĉi tiun nombron kiel tre troigitan.[5]
Kelkaj homoj kiuj estas ĝenerale aliseksemaj povas havi mildan aŭ fojan intereson pri anoj de la sama sekso. Inverse, multaj homoj kiuj identigas sin kiel samseksemuloj, aŭ kiuj preferas samseksemajn aktivaĵojn aŭ rilatojn, implikis sin en aliseksaj aktivaĵoj aŭ eĉ longdaŭrajn aliseksajn rilatojn. Tia "aliseksema" sinteno de homoj kiuj alie vivus samsekseme ofte estas parto de la stato "(r)esti en la ŝranko", tio estas kaŝi sian samseksemon, kaj verŝajne malplioftiĝas dum akceptado de samseksemo pliiĝas.[6][7]
Seksuma ago kun homo de la sama sekso, en si mem, ne nepre estas konsiderata kiel samseksemo[6], kvankam tio estas samseksema aktivaĵo.[8] Ne ĉiuj kiuj estas allogataj aŭ seksume rilatas al homoj de la sama sekso identigas sin kiel samseksemulojn aŭ ambaŭseksemulojn. Kelkaj ofte seksumas kun samseksuloj sed tamen vidas sin kiel aliseksemajn.[9] Gravas do distingi inter samseksemaj agoj, samseksema allogado, kaj samseksema identeco, kiuj ne ĉiam kunokazas.[10]
Estas pluraj klasoj de homoj kiuj samsekseme agas pro kialoj aliaj ol deziro. Unu ekzemplo estas virprostituistoj, kiuj ofte estas junaj aliseksamaj viroj kiuj gajnas monon per prostituado kun viroj. Pluraj virprostituitoj verŝajne estas samseksemuloj mem, sed grava kvanto ne estas.[9][11]
Kelkaj studoj, rimarkinde Sexual Behavior in the Human Male[12] (1948) kaj Sexual Behavior in the Human Female (1953)[13] (kiuj kune konsistigas la tiel nomatajn Kinsey-raportojn), konstatas ke kiam oni petas ke homoj metu sin en kontinuo inter komplete aliseksema ĝis komplete samseksema, kaj kiam la agoj kune kun la respondoj estas analizitaj, plejparto de homoj ŝajnas esti almenaŭ iom ambaŭseksama. Plejparto de homoj havas ian allogiĝon al ambaŭ seksoj, kvankam kutime unu sekso estas preferata. Kinsey kaj liaj studentoj do konsideras nur malplimulton (5-10%) plene aliseksemaj aŭ samseksemaj. Konverse, nur eĉ pli malgranda malplimulto konsideras sin kiel "plene" ambaŭseksemajn. Postaj studoj sugestis ke la studoj de Kinsey troigas okazadon de ambaŭseksemo en vasta popolo,[14][15] sed lia ideo de kontinuo de seksa orientiĝo ankoraŭ estas vaste akceptata.[14][16]
Kelkaj spertuloj en kvira teorio, kaj plej fame la franca filozofo Michel Foucault (kvankam kelkaj argumentis ke postaj spertuloj distordigis liajn opiniojn tiutemajn) atakis la ideon ke seksidentiĝoj kiel "samseksemo," "aliseksemo" aŭ "ambaŭseksemo" iel ajn ekzistas objektive, vidante ilin anstataŭe kiel sociaj konstruojn.[17] Ofta argumento estas ke samseksemo antaŭ la moderna periodo malsamis al moderna samseksemo (aĝ-, seks- aŭ klas-strukturita anstataŭ egaleca).[18] Kritikantoj argumentas ke, kvankam samseksemo en diversaj periodoj malsame estis esprimata, la baza fenomeno ĉiam ekzistis kaj ne estas lastatempa invento de nia socio.[19].[20]
Samseksemo ankaŭ estas vaste rigardata ĉe multaj bestaj ne-homaj specioj, kvankam tre malmulte profunde dokumentita ĉe sovaĝaj bestoj.[21][22][23][24]
<ref>
; neniu teksto estis provizita por ref-oj nomataj PAHO
; $2