Sinan

Sinan
Persona informo
Mimar Sinan قوجه معمار سنان آغا
Naskiĝo	30-an de novembro 1489 (1489-11-30) en Agirnas
Morto	17-an de julio 1588 (1588-07-17) (98-jaraĝa) en Konstantinopolo
Tombo	Konstantinopolo vd
Lingvoj	Osmanida turka vd
Subskribo
Familio
Edz(in)o	Fatma Nur (en) vd
Profesio
Okupo	arkitekto sciencisto konstruinĝeniero urbanizisto vd
Aktiva en	Istanbulo • Edirne • Kairo • Halepo • Višegrad • Istanbulo vd
Verkado
Verkoj	Ferhat Pasha Mosque ❦ Banya Bashi Mosque ❦ Moskeo de Princo Mohamedo ❦ Moskeo de Sulejmano ❦ Moskeo de Selimo ❦ Ponto Mehmed Paŝa Sokoloviĉ ❦ Stari most vd
Postenoj Postenoj chief Ottoman imperial architect (en) vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
v • d • r

Koca Mi‘mār Sinān Āġā (en la osmanida turka: قوجو معمار سنان آغا) Arkitekt Sinani (albana lingvo), Mimar Sinan (Turka lingvo) (naskiĝis la 15-an de aprilo 1489/1490, mortis la 9-an de aprilo 1588) aŭ la 17-an de julio 1588) estis unu el la ĉefaj arkitektoj de la otomana Imperio (en turka: mimar) kaj konstru-inĝeniero por sultanoj Sulejmano la 1-a, Selim la 2-a, kaj Murad la 3-a. Li estis, dum kariero de kvindek jaroj, la desegnisto aŭ estro de ĉiuj ĉefaj konstruaĵoj en la Osmanida imperio. Pli ol tri cent konstruaĵoj estas atribuita al li, ekskluzive de liajn pliajn modestajn projektojn, kiel liaj Kurano-lernejoj (sibjan mektebs). Liaj disĉiploj poste dezajnos la konstruaĵojn de la moskeo de Sultano Ahmet en Istanbulo, Stari Most en Mostar, kaj helpos dezajni tiun de Taĝ-Mahalo en la Mogola Imperio.

La filo de masonisto, li ricevis teknikan edukadon kaj iĝis armea inĝeniero. Li ekstaris rapide tra la rangoj por iĝi unua oficiro kaj finfine janiĉara komandanto, kun la formala titolo de aga..^[1] Li rafinis siajn arkitekturajn kaj inĝenieristikajn kapablojn dum kampanjo kun la janiĉaroj, iĝante eksperto ĉe konstruado de fortikaĵoj de ĉiuj specoj, same kiel armeaj infrastrukturaj projektoj, kiel ekzemple vojoj, pontoj kaj akveduktoj.^[2] Ĉirkaŭ la aĝo de kvindek, li estis nomumita kiel ĉefa reĝa arkitekto, uzante la teknikajn kapablojn kiujn li akiris en la armeo al la "kreado de bonaj religiaj konstruaĵoj" kaj civitaj strukturoj de ĉiuj specoj.^[2] Li restis en tiu posteno dum preskaŭ kvindek jaroj.

Frue en la kariero de Sinan, otomana arkitekturo estis simpla kaj praktika. La plej multaj el la konstruaĵoj tiam estis konstruitaj laŭ akceptita kaj identa dezajno, kaj la aspekto estis simpla kaj baza. Pro la alta frekvenco de tertremoj en la areo de Anatolio multaj domoj estis konstruitaj en blokoj el ŝtono kaj fero, kiuj tre pezis sur la aspekto de la domo kaj postulis grandan kvanton da materialo kaj laborego. La novigado de Sinan estis en kreado de belaj kaj unikaj strukturoj, sen uzi tro da konstrumaterialo, kaj tamen havante esceptan stabilecon kaj fortikecon.

Lia majstroverko estas la Moskeo de Selimo en Edirne, kvankam lia plej fama verko estas la Moskeo de Sulejmano en Istanbulo. Alia konata verko estas la Ponto Mehmed Paŝa Sokoloviĉ en Višegrad, en la oriento de Bosnio-Hercegovino kaj Monda heredaĵo de Unesko. Li gvidis ampleksan registaran sekcion kaj trejnis multajn asistantojn kiuj, en victurno, karakterizis sin, inkluzive de Sedefkar Mehmed Agha, arkitekto de la Blua moskeo. Li estas konsiderita la plej granda arkitekto de la klasika periodo de otomana arkitekturo, kaj estis komparita kun Mikelanĝelo, lia samtempulo en la Okcidento.^[3][4] Mikelanĝelo kaj liaj planoj por Baziliko de Sankta Petro en Romo estis konataj en Istanbulo, ekde Leonardo da Vinci kaj li estis invitita, en 1502 kaj 1505 respektive, fare de la Sublima Pordo por prilabori planojn por ponto superanta la oran kornon.

1. ↑ Goodwin (2001), p. 87
2. ↑ ^{2,0 2,1} Kinross (1977), pp 214–215
3. ↑ De Osa, Veronica.
4. ↑ Saoud (2007), p. 7