Sufiismo

Sufiismo
religia movado way of life (en) vivstilo
diobeo en islamo • Islamic activity
Poste	wasil vd
Fondinto(j)	Mohamedo vd
Partoj Wird (en) , Warid (en) , ḥāl (en) , maqam (en) kaj Lataif-e-sitta (en) vd
v • d • r

Sufiismo aŭ sufismo (arabe تصوف, tasawwuf, arabe صوفية aŭ sufiya, sufiye) estas mistika formo de Islama kredo. Sufismo instigas al unueco kaj harmonio kaj kunligas orientajn kaj okcidentajn ideojn inter si.

Ĝis la 9-a jarcento ĝi estis asketa randgrupo kaj deposte la vorto estis uzata kiel kolektonomo por kurentoj de Islamo, premitaj de asketaj tendencoj kaj spirita orientiĝo, ofte nomata mistiko. En la 12-a jarcento kreiĝis sufiaj ordenoj, kiuj havis ankaŭ religipolitikajn funkciojn, interalie organizaĵo de la popola kredemo kaj misio.^[1] La vorto sufiismo uziĝas en Eŭropo nur ekde la 19-a jarcento.^[2])

Ano de sufiismo nomiĝas sufiano (arabe: صُوفِيّ, Ṣūfī), sufiisto aŭ derviŝo (درویش, darŭīŝ). Al-Hallaĝ estas rigardata kiel la unua sufiano. La plej granda sufiisto estis Ĝalal ad-Din Muhammad Rumi. Aliaj aparte famaj sufiistoj estis Ibn Arabi, Al-Gazali kaj Sohraŭardi. Aparte konataj iĝis la derviŝoj, asketismaj anoj de sufiismaj monaĥaj ordenoj.

Jen tio kion diris grafo Arthur de Gobineau pri sufismo en Irano:

"Komprenendas per tiu vorto tio, kion ni mem celas, kiam ni diras pri homo, ke li havas "filozofiajn opiniojn". Montras oni per tio, ke la dirita persono akceptas neniun establitan religion. ... Kelkaj el ili forĵetas islamismon, ne kiel estanta malbona, sed estanta malinda je animo lumigita de la dia lumo, estas lakto por la infanoj, ne pano por la fortuloj. Kaj tio konsistas en forpuŝi ĉian dogmon, kaj ĉian moralan ordonon, krom tiu: strebi unuiĝon de la homa animo al dio per ekstazo. kiam tiu unuiĝo estas plena, animo iĝas mem parto en la eco de dio, kaj tiu homo estas dio."

1. ↑ H. Bobzin: Art. Sufi, Sufitum, en: Lexikon für Theologie und Kirche, Vol. 9, 1094f
2. ↑ Nome ĉe F. A. G. Tholuck: Ssufismus sive theosophia Persarum pantheistica, Berlin 1821