Svislando

Svisa Konfederacio
Schweizerische Eidgenossenschaft Confédération suisse Confederazione Svizzera Confederaziun svizra Confoederatio Helvetica
Detaloj	Detaloj
Nacia himno: Svisa psalmo
Nacia devizo: Unus pro omnibus, omnes pro uno (Unu por ĉiuj, ĉiuj por unu)
suverena ŝtato (1848–) federacio (1848–) konfederacio (1803–1815) ŝtato (1291–) lando sen maraliro lando vd
Bazaj informoj
Ĉefurbo	Berno (301 mil)
Oficiala(j) lingvo(j)	germana lingvo, itala lingvo, franca lingvo, romanĉa lingvo
Uzata(j) lingvo(j)	germana (63,7%), franca (20,4%), itala (6,5%), romanĉa (0,5%)
Plej ofta(j) religio(j)	katolikoj (44,1%), protestantoj (36,6%), nekredantoj (11,7%), islamanoj (4,5%), ortodoksuloj (1,2%), aliaj (1,9%). (2000)
Areo	41 285 km²
- % de akvo	3,7 %
Loĝantaro	8 738 791 (2021)
Loĝdenso	212 loĝ./km²
Horzono	+1 UTC+2 (marto ĝis oktobro)
Interreta domajno	ch
Landokodo	CHE, CH
Telefona kodo	+41
Plej alta punkto	Dufour-Pinto
Plej malalta punkto	Majora Lago
Politiko
Politika sistemo	federacia parlamenta demokratio
Ŝtatestro	prezidanto alterniĝas jare. Alain Berset, Didier Burkhalter, Doris Leuthard, Ueli Maurer, Guy Parmelin, Johann Schneider-Ammann, Simonetta Sommaruga
Ĉefministro	la sep membroj de la Federacia Konsilio kolektive
Nacia tago	1-a de aŭgusto
Sendependiĝo	dum 1648 (Paco de Vestfalio), la dato de 1291 estas nur pakto pri reciproka helpo inter 3 arbaraj kantonoj.
Ekonomio
Valuto	Svisa franko (CHF)
Membro de Schengen-spaco (2008–) Internacia Holokaŭsta Memora Alianco (2004–) Unuiĝintaj Nacioj (2002–) Internacia Civildefenda Organizaĵo (1997–) Organizaĵo por la Malpermeso de Kemiaj Armiloj (1997–) Internacia Organizaĵo de la Franclingvio (1996–) International Centre for Migration Policy Development (en) (1993–) Internacia Financa Korporacio (1992–) Internacia Banko por Rekonstruo kaj Disvolvigo (1992–) Internacia Disvolviĝa Asocio (1992–) Eŭropa Organizaĵo por la Sekureco de Aera Navigado (1992–) Misilo-Teknologia Regada Reĝimo (1992–) Vizorezigna programo de Usono (1989–) Multflanka Investado-Garantia Agentejo (1988–) Aŭstralia Grupo (1987–) Eŭropa suda observatorio (1982–) Organizo por Sekureco kaj Kunlaboro en Eŭropo (1973–) Internacia Centro por Dispozicio de Disputoj pri Investado (1968–) Banko por Azia Disvolviĝo (1967–) Eŭropa Liber-Komerca Asocio (1960–) Tutmonda Pridogana Organizo (1952–) Monda Organizaĵo pri Meteologio (1949–) Unesko (1949–) Interpol (1923–) Universala Poŝta Unio (1875–) Internacia Telekomunika Unio (1866–) Grupo pri Teraj Observoj Monda Organizaĵo pri Sano Monda Organizaĵo pri Komerco Afrika Banko por Disvolviĝo Eŭropa Paga Unio Konsilio de Eŭropo Atomkerna Provizanta Grupo Internacia Energi-Agentejo Organizaĵo pri Ekonomiaj Kunlaboro kaj Evoluigo Eŭropa Kosma Agentejo vd
v • d • r

Svislando (ankaŭ Svisio aŭ Svisujo, aŭ, kiel traduko de Schweizerische Eidgenossenschaft kaj samsignifaj alilingvaj vortoj, Svisa Konfederacio aŭ Helveta Konfederacio; historie ankaŭ Helvetio) estas lando en Centra Eŭropo, inter Ĵuraso kaj Alpoj. La oficialaj lingvaj nomoj estas la jenaj:

• Germana: Die Schweiz aŭ oficiale Schweizerische Eidgenossenschaft;
• Franca: Suisse aŭ oficiale Confédération Suisse;
• Itala: Svizzera aŭ oficiale Confederazione Svizzera;
• Romanĉa: Svizra aŭ oficiale Confederaziun Svizra;
• Latina oficiale: Confoederatio Helvetica (tio estas la deveno de la oficiala mallongigo CH).

La alemana (germana lokadialekta) nomo estas Schwiiz.

Svislando limas en nordo al Germanio, en oriento al Aŭstrio kaj Liĥtenŝtejno, en sudo al Italio, kaj en okcidento al Francio.

Unua svisa kernlando estiĝis en la jaro 1291 per la fondo de la tiel nomita Svisa Ĵurkomunumo, al kiu aliĝis iom post iom pliaj urboj, kaj kiu konkeris diversajn aliajn teritoriojn. La sendependeco de la Ĵurkomunumo estis unuan fojon oficiale rekonita de la imperio en 1648. La unua tutasvisa ŝtato tamen kreiĝis nur okaze de la Helveta Revolucio en 1798, kaj la hodiaŭa federacia svisa ŝtato fondiĝis en 1848.