Hispania Tarraconensis

Hispania Tarraconensis
Antzinako Erroma
Administrazioa
Eskualde historiko	Hispania
Hiriburua	Tarraco
Deuseztapen data	459
Geografia
Koordenatuak	41°06′59″N 1°15′19″E / 41.1165°N 1.2552°E / 41.1165; 1.2552
Mugakideak	Betika, Lusitania eta Galia Narbonensis
Demografia

Hispania Tarraconensis^[1] Hispaniako probintzietako bat zen erromatarren garaian.

Hispaniako hegoalde eta ekialdea menperatu zituztenean erromatarrek (K.a. 197an) bi probintzia antolatu zituzten: Hispania Citerior eta Hispania Ulterior (hau da, Hispania hemengo aldetik eta hango aldetik, Erromatik ikusita). Lehenengoa ipar-ekialdean eta bigarrena hegoaldean. Hispania Citerioreko hiriburua Tarracon kokatu zuten (gaurko Tarragonan). Hori dela eta, Hispania Citerior Tarraconensis bihurtu zen (K.a. 27an). Probintzia hau enperadorearen kontrolpean zegoen (ez Senatuaren menpean) legatus baten bidez.

Azkenean penintsula osoa menperatu zuten erromatarrek, eta Hispania Tarraconensis egungo Galiziaraino heldu zen. Zabalegia zenez, hiru probintziatan banatu zuten: Gallaecia (K.o. 212an), Carthaginensis (K.o. 293an) (antzinako probintziako hegoaldea) eta Tarraconensis (ipar-ekialdea).

Justiziaren arloan, probintziaren azpieskualde bakoitzari conventus deitu zioten; Tarracon, Caesaraugustan (gaurko Zaragozan) eta Clunian (Burgosko probintziako ekialdean) kokatu zituzten conventus-etako hiriburuak, bakoitzak legatus iuridicus batekin. Caesaraugustako conventusean baskoiak zeuden (hau da, Euskal Herriko hego-ekialdea) eta, agian, barduliarrak, eta Cluniakoan barduliarrak agian, karistiarrek eta autrigoiak (hau da, Euskal Herriko hego-mendebala).

III. mendearen amaieran Diokleziano enperadoreak diocesis-etan antolatu zuen Inperioa, eta Hispania Tarraconensis Hispaniaren barruan geratu zen. Geroxeago Konstantinok Galietako prefektoaren menpean jarri zituen Galia eta Hispania.

1. ↑ Euskaltzaindia. (2004/XII/16). 142. araua: Antzinateko eskualdeen euskarazko izenak. Bilbo.