Joseph Haydn | |||
---|---|---|---|
| |||
Bizitza | |||
Jaiotza | Rohrau, 1732ko martxoaren 31 | ||
Herrialdea | Germaniako Erromatar Inperio Santua Austriako artxidukerria | ||
Heriotza | Viena, 1809ko maiatzaren 31 (77 urte) | ||
Hobiratze lekua | Bergkirche (en) | ||
Familia | |||
Aita | Mathias Haydn | ||
Ezkontidea(k) | Anna Haydn (en) | ||
Haurrideak | ikusi
| ||
Hezkuntza | |||
Hezkuntza-maila | Doctor of Music (en) | ||
Hizkuntzak | Alemanikera alemana | ||
Irakaslea(k) | Nicola Antonio Giacinto Porpora | ||
Ikaslea(k) | ikusi
| ||
Jarduerak | |||
Jarduerak | musikagilea, orkestra zuzendaria, musikologoa eta piano-jotzailea | ||
Lantokia(k) | Viena | ||
Lan nabarmenak | ikusi
| ||
Jasotako sariak | ikusi
| ||
Influentziak | Johan Joseph Fux | ||
Kidetza | Arte Ederren Akademia (Frantzia) | ||
Mugimendua | klasizismoa | ||
Genero artistikoa | musika klasikoa | ||
Musika instrumentua | organoa pianoa | ||
| |||
Johannes Brahms (Hanburgo, 1833ko maiatzaren 7a - Viena, 1897ko apirilaren 3) musika erromantikoko konpositore, piano-jotzaile eta orkestra-zuzendari alemaniarra izan zen, garai hartako konpositorerik klasikoena. Familia luterotar baten jaioa, Vienan eman zuen bere bizitza profesionalaren zati handi bat.
Klasizismo erromantiko eta kontserbadoreari leial izan zitzaion bizitza osoan, Wolfgang Amadeus Mozart, Joseph Haydn eta, bereziki, Ludwig van Beethoven eta Robert Schumannen eraginez. Erromantikoen gerran kontserbadoreek izan zuten ordezkaririk handiena izan zen. Bere aurkariak honako hauek ordezkatzen zituzten: Weimarko progresista erradikalek, Franz Lisztek, gerora Eskola Alemaniar Berria deitu zeneko kideek eta Richard Wagnerrek. Idazle garaikideek eta ondorengoek tradizionalistatzat eta berritzailetzat jo dute. Maisu klasikoen egituretan eta konposizio-tekniketan, sendo errotuta dago haren musika. Garaikide askok bere musika akademikoegia aurkitu bazuten ere, bere ekarpena eta artisau-lana ondorengo figura ezberdinek miretsi dituzte, hala nola Arnold Schönbergek eta Edward Elgarrek. Bere obren izaera arduratsu eta oso taxutua, izan ere, abiapuntu eta inspirazio izan zen konpositore-belaunaldi batentzat. Hala ere, bere egitura zorrotzen barruan, arrazoi guztiz erromantikoak daude.
Brahmsek orkestra sinfoniko, ganbera, piano, organo eta ahots eta abesbatzarako konposatu zuen. Piano jotzailea izan zen, eta bere obra asko estreinatu zituen. Bere garaiko artista nagusienetako batzuekin lan egin zuen, esaterako, Clara Schumann piano jotzailearekin eta Joseph Joachim biolin jotzailearekin (hirurak gertuko lagunak ziren). Bere obra asko kontzertu modernoen errepertorioaren oinarrizko elementu bihurtu dira. Perfekzionista zorrotza zen, bere obra batzuk suntsitu egin zituen, eta beste batzuk argitaragabe utzi.
Hans von Bülow-ek asmatutako «Hiru Beak» eta «Hirutasun Santua» esapideek Bach, Beethoven eta Brahms aipatzen dituzte, musikaren historiako konpositore handienetako hiru gisa[1][2].