Mediterraneoko arroa

Mediterraneoko arroa
Datu orokorrak
Mota	bioregion (en) , itsas arro, arro hidrografiko eta kokaleku geografiko
Azalera	4.000.000 km²
Eponimoa	Mediterraneoa
Geografia
Koordenatuak	0°N 0°E / 0°N 0°E / 0; 0
Honen parte da	Atlantic Ocean drainage basin (en)
Ur-gorputza	Mediterraneoa Júcar Segura ibaia Ebro Rodano Balearretako itsasoa Tirreniar itsasoa Adriatikoa Jonikoa Egeo Itsaso Beltza Dardaneloak Marmarako itsasoa Bosforo Danubio Dnieper Dniester Don Po Orontes Jordan Tarentoko golkoa Veneziako urmaela Korintoko golkoa Tesalonikako golkoa Alborango itsasoa Valentziako golkoa Liongo golkoa Liguriako itsasoa Sardiniako itsasoa Mar Menor Valentziako Albufera Ebro Delta (en) Camargue Genovako golkoa Napoliko golkoa Turia Llobregat Ter ibaia Tiber Gibraltarko itsasartea

Mediterraneoko arroa garrantzi historiko eta kultural handiko eskualde geografikoa da.

Bertan, zibilizazio mediterraneoak deiturikoak garatu dira, eta horien jarraitutasuna, gaur egun arte, kultura mediterraneoan agertzen da hein handi batean, desberdintasun politiko eta erlijioso sakonen gainetik. Kultura- edo zibilizazio-unitate horri hainbat faktorek eragin diote garai garaikidean: alde batetik, globalizazioaren ondorioz, homogeneizatuta agertzen da munduko gainerako lurraldeetakoekin; eta, beste alde batetik, turismoaren fenomenoarekin kontraesanean dago. Fenomeno horrek, batetik, handitu egiten du, eta, bestetik, itxuragabetu egiten du.

Mediterraneoko kultura horren ezaugarri komun gisa definitu ohi dira, Antzinate klasikoaren herentzia kulturalaz eta zibilizazioen (punika, greko-erromatarra, judeokristaua, islamiarra) gatazka sekularraz gain,^[1] eguneroko bizitzako ezaugarri asko, hala nola dieta mediterraneoa (lekaleak, frutak eta barazkiak, arraina; eta oinarrizko hiru elikagaiak — trilogia mediterraneoa deiturikoa —: gariaren ogia, olibondoaren olioa eta mahatsondoaren ardoa), klima mediterraneoren onberatasunak estimulatutako kale-bizitza bizia eta festa-izpiritua; topiko eta estereotipo ugari, bizitza ulertzeko nolabaiteko modu bizi eta fatalista, eta abar.

Mediterraneoaren batasuna aldian-aldian zenbait ekimen politikoren bidez aktibatu nahi izan dute, baita kirol-ekimenen bidez ere (Mediterraneoko Jokoak).

1. ↑ (Frantsesez) Pirenne, Henri. (1922). Mahomet et Charlemagne. .