Oppidum

Oppiduma (latinezkoa, pl. oppida, hiria, harresitutako bizitokia, gotorlekua) babesleku naturalak (dela muino bat, goi-ordoki bat, haitz gain bat edota erreka bideak erdi-inguratutako eremu bat) baliatuz gizakiak harresiz itxi duen hiria edo proto-hiria da. Burdin Aroan eta Erromatar garaian ez zuen esanahi bera izan.

Erromatar idazleek erabiltzen zuten hitz hori Europa Mendebaldean eta Erdian aurkitzen zituzten bizitoki gortuetarako^[1]. XX. mendearen hasieran, Europa osoko monumentu-kategoria gisa definitu zen, eta, ondoren, K.a. III. mendetik K.o. 1. mendera bitarteko Europa osoko leku batzuei aplikatu zaie terminoa arkeologoen eta historialarien testuetan^[2].

Theodor Mommsen filologo eta historialari alemaniarrak iradoki zuen oppidum, opus hitzaren deribazio bat izan zitekeela, baina gaur egun interpretazio hori baztertuta dago, eta Momsem berak bere obraren edizio berrietan hipotesia albo batera utzi zuen). Gaur egun, proposatu da, hitza aurreko ob-pedum latinetik datorrela, 'gune itxia', ziurrenik aitzineindoeuropererazko *pedóm hitzetik, 'espazio/gune okupatua' edo 'aztarna'.

Erabilera arkeologiko modernoan, oppidum terminoa konbentzionala da Celtic La Tène kulturarekin lotutako asentamendu handietarako batez ere^[3].

1. ↑ Venceslas Kruta, , Paris, Robert Laffont, coll. « Bouquins », 2000, 1005 or, (ISBN 2-221-05690-6).
2. ↑ (Ingelesez) «What are oppida?» refitproject (Noiz kontsultatua: 2023-05-15).
3. ↑ Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman :0 izeneko erreferentziarako