Imperium Romanum (la) Βασιλεία Ῥωμαίων (grc) Romania (la) Ῥωμανία (grc) | ||||
Epónimo | Constantinopla | |||
---|---|---|---|---|
Localización | ||||
Capital | Constantinopla (330 (Gregoriano)–1453) | |||
Poboación | ||||
Poboación | 17.000.000 (300) | |||
Lingua oficial | latín medieval Grego medieval (pt) | |||
Relixión | cristianismo ortodoxo | |||
Xeografía | ||||
Parte de | ||||
Comparte fronteira con | ||||
Datos históricos | ||||
Precedido por | ||||
Creación | 17 de xaneiro de 395 | |||
Disolución | 29 de maio de 1453 | |||
Sucedido por | Emirado de Creta (pt) , Imperio Otomán, Ducado de Brescia e Maona de Quíos e Focea | |||
Organización política | ||||
Forma de goberno | monarquía absoluta Dominato (pt) | |||
• Xefe de estado | Emperador bizantino | |||
Moeda | Sólido | |||
Βασιλεία Ῥωμαίων | ||
---|---|---|
(Emblema da Dinastía Paleólogo) Lema: Βασιλεὺς Βασιλέων | ||
Cronoloxía | ||
-667 | Fúndase a Antiga cidade de Bizancio (futura Constantinopla). | |
330 | Constantino fai de Constantinopla a capital. | |
395 | División permanente do Imperio Romano trala morte de Teodosio I. | |
527 |
Xustiniano I ascende a emperador. | |
532-537 |
Xustiniano I constrúe a Igrexa da Divina Sabedoría. | |
533-554 |
Os xenerais de Xustiniano I reconquistan África do Norte e Italia dos vándalos e ostrogodos. | |
568 | Os longobardos invaden Italia. | |
634-641 | Perda de Exipto, Siria e Palestina fronte aos árabes. Nas décadas seguintes toman a maior parte do Norte de África e despois conquistan Sicilia. | |
730-787 813-843 |
Controversias iconoclastas resultan na perda da maioría dos territorios italianos do Imperio xunto con algúns territorios no sur. | |
1054 | A Igrexa de Constantinopla sepárase da Igrexa de Roma. | |
1071 | Batalla de Manzikert. A maior parte de Asia Menor pérdese. Os normandos conquistan os últimos enclaves bizantinos en Italia. | |
1204 | Toma de Constantinopla polos Cruzados. Créase o Imperio Latino. | |
1261 | Miguel VIII Paleólogo, emperador bizantino do Imperio de Nicea, libera Constantinopla. | |
1453 | Constantinopla é conquistada polos turcos otománs |
O Imperio Bizantino ou Imperio Romano de Oriente foi a continuación do Imperio Romano durante o final da Idade Antiga e a Idade Media, centrado en Constantinopla ou Bizancio (actual Istambul). A metade oriental do imperio sobreviviu ás condicións que provocaron a caída de Occidente no século V, e continuou existindo ata a caída de Constantinopla ao Imperio Otomán en 1453. Durante a maior parte da súa existencia, o imperio foi a maior forza económica, cultural e militar no mundo mediterráneo. O termo "imperio bizantino" só foi acuñado despois da desaparición do imperio; os seus cidadáns referíanse á organización política como "imperio romano" e a si mesmos como "romanos". Debido ao traslado da sede imperial de Roma a Bizancio, á adopción do cristianismo estatal e ao predominio do grego en lugar do latín, algúns historiadores modernos seguen facendo unha distinción entre o Imperio Romano anterior e o Imperio Bizantino posterior, inda que tamén os hai que se negan a esta nomenclatura.
Durante o período anterior á Pax Romana, as partes occidentais do imperio foron cada vez máis latinizadas, mentres que as partes orientais conservaron en gran parte a súa cultura helenística preexistente. Isto creou unha dicotomía entre o leste grego e o occidente latino . Estas esferas culturais continuaron diverxendo despois de que Constantino I (r. 324 - 337) trasladase a capital a Constantinopla e legalizase o cristianismo. Baixo Teodosio I (r. 379 - 395), o cristianismo converteuse na relixión estatal, e outras prácticas relixiosas foron proscritas. O grego substituíu gradualmente o latín para o seu uso oficial a medida que o latín quedou en desuso.
O imperio experimentou varios ciclos de decadencia e recuperación ao longo da súa historia, alcanzando a súa maior extensión tras a caída de occidente durante o reinado de Xustiniano I (r. 527 - 565), quen reconquistou brevemente gran parte de Italia e a costa occidental do Mediterráneo. A aparición da peste e unha guerra devastadora con Persia esgotaron os recursos do imperio; as primeiras conquistas musulmás que seguiron supuxeron a perda das provincias máis ricas do imperio - Exipto e Siria - ao califato rashidun. En 698, África perdeuse en mans do califato omeia, pero o imperio posteriormente estabilizouse baixo a dinastía isauria. O imperio foi capaz de expandirse unha vez máis baixo a dinastía macedonia, experimentando un renacemento de dous séculos. Isto chegou ao seu fin en 1071, coa derrota dos turcos selxúcidas na batalla de Manzikert. Despois, períodos de guerra civil e incursións selxúcidas provocaron a perda da maior parte de Asia Menor. O imperio recuperouse durante a restauración de Comneno, e Constantinopla seguiría sendo a cidade máis grande e rica de Europa ata o século XIII.
O imperio foi en gran parte desmantelado en 1204, tras o Cerco de Constantinopla polos exércitos latinos ao final da Cuarta Cruzada; os seus antigos territorios dividíronse entón en estados gregos e reinos latinos en competencia. A pesar da eventual recuperación de Constantinopla en 1261, o imperio reconstituído só exercería o poder rexional durante os seus dous últimos séculos de existencia. Os seus territorios restantes foron progresivamente anexionados polos otománs en guerras libradas ao longo dos séculos XIV e XV. A caída de Constantinopla aos otománs en 1453 levou ao fin definitivo do imperio. Moitos refuxiados que fuxiran da cidade tras a súa captura instaláronse en Italia e en toda Europa, contribuíndo a acender o Renacemento. A caída de Constantinopla utilízase ás veces para marcar a liña divisoria entre a Idade Media eo inicio da Idade Moderna.