O Salvador

O Salvador

República de El Salvador (es)
Bandeira Brasón
Himno	Himno nacional do Salvador
Lema	«Dios, Unión, Libertad» «God, Unity, Freedom» «Бог, единство, свобода» «Duw, Undod, Rhyddid»
Epónimo	Redentor (pt)
Localización
13°40′08″N 88°51′58″O / 13.66889, -88.86611
Capital	San Salvador
Contén a división administrativa	Cabañas Chalatenango Departamento de Ahuachapán Departamento de Cuscatlán Departamento de La Paz, O Salvador Departamento de Morazán Departamento de San Salvador Departamento de San Vicente La Libertad, O Salvador La Unión (pt) San Miguel, O Salvador Santa Ana (pt) Sonsonate (pt) Usulután (pt)
Poboación
Poboación	6.029.976 (2024) (290,71 hab./km²)
Lingua oficial	lingua castelá
Xeografía
Parte de	América Latina América Central Hispanoamérica
Superficie	20.742 km²
Punto máis alto	Cerro El Pital (pt) (2.730 m)
Punto máis baixo	Océano Pacífico (0 m)
Comparte fronteira con	Honduras Guatemala
Datos históricos
Precedido por	State of El Salvador (en)
Creación	2 de febreiro de 1841
Organización política
• Presidente	Nayib Bukele (2019–)
Órgano executivo	Government of El Salvador (en)
• Presidente	Francisco Flores Pérez (1999–2004) Elías Antonio Saca González (2004–2009) Mauricio Funes (2009–2014) Salvador Sánchez Cerén (2014–2019) Nayib Bukele (2019–)
Órgano lexislativo	Assembleia Legislativa da República de El Salvador (pt) , (Escano: 60)
Membro de	Tratado de non proliferación de armas nucleares Banco Centroamericano de Integración Económica Organización Mundial da Saúde ../... 22+
PIB nominal	29.451.240.000 $ (2021)
Moeda	dólar estadounidense
Identificador descritivo
Fuso horario	UTC−06:00 America/El_Salvador (en)
Dominio de primeiro nivel	.sv
Prefixo telefónico	+503
Teléfono de emerxencia	911 e 913 (pt)
Código de país	SV
Sitio web	elsalvador.travel…

O Salvador^[1] (en castelán: El Salvador) oficialmente República do Salvador (en castelán: República de El Salvador), é o país máis pequeno e máis densamente poboado de América Central. Limita polo nordeste con Honduras, polo leste co golfo de Fonseca, polo sur co océano Pacífico e polo oeste con Guatemala. A súa capital é San Salvador, sendo tamén a meirande cidade. No ano 2016, o país tiña unha poboación de arredor de 6,34 millóns de persoas.

Durante séculos, O Salvador estivo habitado por numerosos pobos mesoamericanos, especialmente o pobo pipil, así como o pobo lenca e os pobos maias. A comezos do século XVI, o Imperio Español conquistou o territorio, incluíndoo no Vicerreinado de Nova España, gobernado dende Cidade de México. Porén, o Vicerreinado de México tiña pouca ou ningunha influencia nos asuntos cotiáns do istmo de América Central, que foi colonizado en 1524. En 1609, a área converteuse na Capitanía xeneral de Guatemala, da cal O Salvador formou parte até a súa independencia de España en 1821, primeiro como parte do Primeiro Imperio Mexicano, do cal se secesionou, como parte da República Federal de América Central, en 1823. Cando a república se disolveu en 1841, O Salvador converteuse nun estado soberano, despois formou unha unión de curta duración con Honduras e Nicaragua chamada República Maior de América Central, que durou dende 1895 até 1898.^[2][3][4]

Dende finais do século XIX até mediados do século XX, O Salvador padeceu inestabilidade política e económica crónicas, caracterizadas por golpes de estado, revoltas e unha sucesión de líderes autoritarios. A persistente desigualdade social e o malestar social culminaron na devastadora guerra civil do Salvador (1979–1992), entre o goberno militar e unha coalición de grupos guerreiros de esquerda. O conflito rematou cos Acordos de Paz de Chapultepec, que posibilitaron o estabelecemento dunha república constitucional multipartidista que se mantén até o presente.

A economía do Salvador estivo dominada historicamente pola agricultura, comezando coas plantas Indigofera, o cultivo máis importante durante o período colonial,^[5][6] seguido polo café, que a comezos do século XX representaba o 90% das exportacións do país.^[7][8] Dende entón, O Salvador reduciu a súa dependencia do café e embarcouse na diversificación da economía mediante a apertura de relacións comerciais e financeiros e a expansión do sector manufactureiro.^[9] O colón, a moeda oficial do Salvador dende 1892, foi substituída polo dólar estadounidense en 2001.

O Salvador atópase no posto 16 entre os países de América Latina en termos de Índice de Desenvolvemento Humano, e o cuarto en América Central (detrás de Panamá, Costa Rica e Belize) grazas a que se atopa nunha fase de rápida industrialización.^[10] Porén, o país segue a loitar contra os altos índices de pobreza, desigualdade e crime.

1. ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para salvadoreño.
2. ↑ Roy Boland (1 de xaneiro de 2001). Culture and Customs of El Salvador. Greenwood Publishing Group. p. 2. ISBN 978-0-313-30620-4. 
3. ↑ Maureen Ihrie; Salvador Oropesa (20 de outubro de 2011). World Literature in Spanish: An Encyclopedia [3 volumes]: An Encyclopedia. ABC-CLIO. p. 332. ISBN 978-0-313-08083-8. 
4. ↑ Jeanne M. Haskin (2012). From Conflict to Crisis: The Danger of U.S. Actions. Algora Publishing. p. 152. ISBN 978-0-87586-961-2. 
5. ↑ Tommie Sue Montgomery (1995). Revolution in El Salvador: From Civil Strife to Civil Peace. Westview Press. p. 27. ISBN 978-0-8133-0071-9. 
6. ↑ Kevin Murray (1 de xaneiro de 1997). El Salvador: Peace on Trial. Oxfam. pp. 8–. ISBN 978-0-85598-361-1. 
7. ↑ Roy Boland (1 de xaneiro de 2001). Culture and Customs of El Salvador. Greenwood Publishing Group. p. 8. ISBN 978-0-313-30620-4. 
8. ↑ Thomas L. Pearcy (2006). The History of Central America. Greenwood Publishing Group. p. 43. ISBN 978-0-313-32293-8. 
9. ↑ Erin Foley; Rafiz Hapipi (2005). El Salvador. Marshall Cavendish. p. 43. ISBN 978-0-7614-1967-9. 
10. ↑ Jeni Klugman (2010). "Human Development Report 2010" (Report). Palgrave Macmillan. p. 152. Consultado o 18 de outubro de 2013.