Aspleniaceae

Aspleniaceae
Taksonomia
Pagarian:	Plantae
Klado:	Tracheophytes
Klase:	Polypodiopsida
Urnos:	Polypodiales
Sub-urnos:	Aspleniineae
Pamilia:	Aspleniaceae Newm.
Henero-kita
Asplenium L.
Dagiti henero
Asplenium Hymenasplenium

Ti Aspleniaceae (spleenworts iti Ingles) ket ti pamilia dagiti pako, a nairaman iti urnos ti Polypodiales^[1] wenno iti sumagmamano a pannakaidasig ti kaikaisuna a pamilia iti urnos ti Aspleniales.

Addaan amin dagiti kameng ti pamilia kadagiti intramarginal, nailinia a soro nga agraman iti kasla payakpak nga indusium a rummuar iti maysa nga igid. Kaaduan nga ikeddeng ita nga aldaw dagiti pteridologo a daytoy a pamilia ket aglaon laeng iti dua a henero. Dagiti sabali ket agtultuloyda a mangbingbingay iti henero a kas ti Phyllitis ken Ceterach; nupay kasta, dagiti sebbangan a naisinsina kadagitoy a henero ket sisasaganada amin a naihibrido amin nga agraman iti di masuppiatan a sebbangan ti Asplenium. Ti maysa a kaudian a pilohenetiko a panagadal iti Aspleniaceae (Murukami et al. 1999) ket mangipakita a ti sebbangan ket naisinsina kas Camptosorus ken Neottopteris ken naikabilda iti kaunegan ti Asplenium ken mangisingasing a mairamanda koma iti dayta a henero, ngem mangisingasing a ti Hymenasplenium (mairaman ti Boniniella) ken Phyllitis ket adayoda a kabagian iti sabali a sebbangan ti Asplenium ken nasken koma a mabigbigan iti heneriko nga agpang.

Ti henero ti Diellia, a buklen dagiti innem a sebbangan a nabirukan idiay Hawaii, ket napauten a naikeddeng a nawaya, ngem naipakita itan a maikabil a maiyumok iti kaunegan ti Asplenium.^[2]

Ti henero ti Hemidictyum (dati pay a naikabil iti Woodsiaceae) ket naipakitan a pilohenetiko a kabsat ti Aspleniaceae,^[3] ken isu a naikeddeng para iti pannakaikameng iti daytoy a pamilia, ngem imbes ket a naiyalis iti bukodna a pamilia iti Hemidictyaceae.