Aktiniom

Ensampel a	Elven gymyk, elven radyoweythresek
Furvell gymyk	Ac
Dydhyas diskudhans	1899
Niver atomek	89
Elektronegedhegedh	1.1
Studh oksidyans	3
Rann a	elven bagas 3, period 7
Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia

Elven gemyk niver 89 e'n Vosen Beriodek ew aktiniom. Y arwodh gemyk ew Ac. Diskudhys veu en 1899 gen Andre Debierne en Paris. Ev a dhevynnas aktiniom dhort pygfoon (moon a uraniom). An hanow a dheu dhort an ger Greka aktinos hag a styr dewyn.

Hanter bewnans aktiniom-227 ew 22 bledhen. Nag eus devnydh dhe ev marnas en arbrovjiow hwithrans, drefen y vos pednfenten nywtrons. Y hwer en naturel war an Norvys, bes nag eus meur anodho drefen y radyoweythresans.

Poos atomek aktiniom yw 227. Y boynt teudhi ew 1047°C ha'y boynt bryjyon ew ogas ha 3200°C.

Alkan gwydn-arghans medhel ew aktiniom hag a wolow e'n tewlder drefen ev dhe dhyllo dewynnow gamma peryllus.

Ma an erthygel ma usya an Furv Skrifys Savonek a-barth Kernowek diwedhes.